پشت پرده تخریب و جایگزینی مجسمه‌های شیر در میدان حر
تصاویر نشان می‌دهد که یکی از مجسمه‌های شیر در میدان حر تخریب شده است اما آن گونه که مسئولان شهری می‌گویند هدف از انجام این کار، از بین بردن مجسمه نبوده بلکه قرار است همه مجسمه‌ها ترمیم و جایگزین شوند.
ایران آرت: روز گذشته تصاویری در شبکه‌های اجتماعی از تخریب قسمت‌هایی از یکی از مجسمه‌های شیر در میدان حر تهران منتشر شد که واکنش شورای شهر تهران و سازمان میراث فرهنگی را هم به دنبال داشت.
اطراف مجسمه اصلی میدان حر ۴ مجسمه شیر قرار دارد که روز گذشته انتشار تصاویری از عملیات مرمت و جایگزینی یکی از این شیرها موجب ایجاد نگرانی‌هایی در میان شهروندان تهرانی و کاربران شبکه‌های اجتماعی شد.
سابقه تخریب و سرقت تعدادی از مجسمه‌های موجود در شهر تهران هم موجب ایجاد حساسیت و واکنش بیشتر شد.
حجت نظری سخنگوی کمیسیون فرهنگی واجتماعی شورای شهر تهران از ورود شورا به مساله تخریب مجسمه شیر در میدان حر خبر داد و گفت: این شیرها دهه‌هاست که در اطراف میدان حر قرارگرفته و در عکس‌ها و تصاویر مربوط به سال‌های پیش از پیروزی انقلاب نیز این شیرها در اطراف میدان قرار دارد، از این رو گرچه پیکره نبرد گرشاسب با اژدها به شماره ۱۴۴۳ ثبت شده اما محیط پیرامون آن نیز باید تابع مقررات مربوط به حریم آثار تاریخی باشد.
نظری افزود: از این رو در راستای صیانت از هویت تاریخی شهر این موضوع را بررسی خواهیم کرد. نباید این شیرها تخریب می‌شد و تصمیم به مرمت این میدان نیز باید با حفظ اصل مجسمه‌ها انجام می‌شد.
اما دهقان محمدی، مجسمه‌ساز و کارشناس مرمت می‌گوید مجسمه‌های فعلی فاقد ارزش هنری بوده‌اند و قرار است مجسمه‌های جدید از جنس بتون پولیش شده باشند که مقاوم‌تر و مشابه جنس مجسمه اصلی میدان است.
محمدی می‌گوید مجسمه‌های فعلی در دهه هشتاد به جای مجسمه‌های اصلی که پس از انقلاب تخریب شده بودند، جایگزین شده‌اند. این مجسمه‌ها از جنس فایبرگلاس هستند و درون‌شان بتون تزریق شده که مصالحی ناپایدار برای مجسمه‌های شهری محسوب می‌شود و این مجسمه‌ها در وضعیت بسیار بدی قرار داشته‌اند.
به گفته آقای محمدی، واکنش‌ها به انتشار تصاویر عملیات جایگزینی یکی از شیرها، باعث شده ترمیم و جایگزینی سه شیر باقی‌مانده در وضعیتی نامشخص قرار بگیرد.
یکی از مجسمه‌های تخریب‌شده در میدان حر
مجسمه نبرد گرشاسپ با اژدها در میدان حر (باغشاه) تهران ساخته غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ در سال ۱۳۱۵ است و در سال ۱۳۳۹ در این میدان نصب شده است. این مجسمه در تابستان ۹۹ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
شاپور دیوسالار معاون فرهنگی سازمان زیباسازی شهرداری تهران هم روز گذشته اعلام کرد مجسمه‌های شیر در میدان حر تهران تخریب نشده است، بلکه قرار است جایگزین شود.
آقای دیوسالار گفت: "در حال حاضر مجسمه‌ها آماده شده‌اند بنابراین پس از جابه جایی و نصب پایه‌های تازه ظرف هفته آینده، مرمت این میدان به پایان خواهد رسید و مجسمه‌ها در کنار اثر ملی و قدیمی میدان حر قرار خواهند گرفت."
سیدمجتبی موسوی که پیشتر مسوولیت معاونت فرهنگی و هنرهای شهری را برعهده داشته است، در واکنش به تخریب و جایگزینی شیرهای میدان حر نکاتی را در صفحه رسمی خود در اینستاگرام عنوان کرده است.
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشته است: موضوع این است که مجسمه «مبارزه گرشاسب و اژدها» با مجموعه چهارشیر اطرافش در سال ۱۳۳۹ توسط استاد غلامرضا رحیم زاده ارژنگ در میدان باغشاه سابق و میدان حر فعلی نصب می‌شود.
گویا اوایل انقلاب در طرح توسعه و اصلاح فیزیکی میدان شیرها برداشته شده و ازبین می‌روند.
اوایل دهه هشتاد شهرداری تصمیم می‌گیرد شیرها را به میدان اضافه کند. به سراغ استاد حسین ارژنگ، شاگرد و داماد ارژنگ بزرگ می‌روند و او کادر زمان ساخت مجسمه دستیار استاد بوده است، بر اساس تصاویر، شیرها را می سازد و نصب می‌کند.
شیرهای جدید از جنس فایبرگلاس بوده و داخلشان با بتن پر شده است. احتمالا عدم تناسب دو ماده متفاوت، در طول رمان براثر تنش‌های دمایی، موجب تخریب مجسمه‌ها می‌شود. تخریب وآسیب دیدگی به حدی است که قابل ترمیم نیست و می بایست بازتولید شوند.
بهترین روش، قالبگیری و تولید مجدد است کادر دستور کار تیم مرمت قرار گرفته است. گروه مرمت کار را می‌شناسم، سرپرستی آنها را ابراهیم (امین اسکندری) مجسمه ساز که این سال‌ها در کار مرمت هم خبره شده به عهده دارد.
