ببینید: مدرسه در آثار نقاشان صاحبنام جهان
از رافائل، هنرمند مشهور ایتالیایی تا اسکار بیوک سوئدی و بپتیس ونمور فرانسوی، تابلوهایی را در زمینه تحصیل و آموزش خلق کردهاند.
ایران آرت: مطمئنا سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا به عنوان سالی مملو از تغییرات در نحوه آموزش در تاریخ ثبت خواهد شد؛ چراکه بسیاری از دانشآموران و معلمان برگزاری کلاسهای مدارس به روش غیرحضوری را تجربه کردند.
آموزش در فضای باز، در خانه و یا برگزاری کلاسهای شبانه از تغییراتی بود که به مرور زمان در عرصه تحصیل و آموزش به وجود آمد.
ایسنا نوشت در این گزارش به بهانه آغاز سال تحصیلی جدید به تابلوهای نقاشی که در دورههای مختلف تاریخ با موضوع تحصیل و آموزش خلق شدهاند نگاهی میاندازیم.
یک مدرسه روستایی
این اثر که توسط «اسکار بیورک» ـ نقاش سوئدی ـ خلق شده است، کلاس درسی در یک مدرسه کوچک واقع در «اسکاگن»، روستایی که به دلیل منظرهها چشمنواز بین نقاشان اسکاندیناوی محبوب بود را به تصویر میکشد.
معلم این تصویر که لباس مشکی بر تن دارد درحالی در کنار دانشآموزان مشغول مطالعه نشان داده شده که در کنار آنها دوک نخ ریسی نیز دیده میشود. زنی با این ویژگیها در سایر آثار این هنرمند با موضوع این روستا نیز به چشم میخورد.
روز اول مدرسه
روز اول مدرسه هم برای دانشآموزان و هم برای والدین اهمیت زیادی دارد. در سمت چپِ تابلوی نقاشی «روز اول مدرسه» متعلق به (۱۷۳۷ـ ۱۷۲۰) که توسط «ژان بپتیس ونمور» نقاش فرانسوی خلق شده است، گروهی از دانشآموزان پسر به تصویر کشیده شده اند و پشت سر آنها خدمتکاری که وسایل گلابدوزی را حمل میکند نیز دیده میشود. به دنبال خدمتکار، گروهی از مادرانی که دخترانشان را برای نخستینبار به مدرسه میآورند نیز به چشم میخورد.
این نقاش در به تصویر کشیدن زندگی در امپراطوری عثمانی تخصص داشت. آثار او رویدادهای رسمی و همچنین زندگی روزانه در استانبول را به تصویر کشیدهاند.
مدرسه شبانه
مدارس شبانه برای کودکان از اوایل قرن نوزدهم میلادی در هلند برقرار شد. این نوع مدارس مختص کودکانی بود که توانایی حضور در مدارس در طول روز را نداشتند و یا برای افرادی بود که قصد داشتند ادامه تحصیل بدهند.
در این تابلوی نقاشی که توسط «جورج گیلیس هانن» در سال ۱۸۳۵ خلق شده است، فضای داخلی یک مدرسه شبانه به تصویر کشیده شده است. مادری که یک فانوس در دست دارد پسرش را به مدرسه میآورد. در اواسط تابلو استاد را درحالی که پشت میز نشسته است میبینیم. در سمت راست تابلو نیز دانشآموزانی که زیر نور شمع درحال مطالعه هستند دیده میشوند.
مدرسه در فضای باز
تابلو نقاشی «مدرسه در مصر علیا» (۱۸۸۱) اثر «لئوپولد کارل مولر» یک مدرسه در فضای باز در مصر را به تصویر میکشد. در این تابلو دانشآموزان در حالی که روی زمین نشستهاند و مطالعه میکنند به تصویر کشیده شدهاند و یک معلم جدی نیز در بین دانشآموزان دیده میشود. این نقاش زمان زیادی را در مصر سپری کرد و تابلوهای نقاشی بسیاری با موضوع زندگی روزانه و منظره را در این کشور به ثبت رساند.
مدرسه آتن
«رافائل» در سال ۱۵۰۸ توسط پاپ جولیوس دوم به رم دعوت میشود تا روی دیوار برخی از اتاقهای کاخ واتیکان نقاشی بکشد. در همان زمان میکل آنژ در کلیسای سیستین، تابلوی بزرگ قضاوت نهایی را خلق میکرد.
یکی از مهمترین و ماندگارترین آثار رافائل در کاخ واتیکان، نقاشی معروف مدرسه آتن است که در آن جمعی از فلاسفه و دانشمندان مشهور جهان در یک قاب به تصویر کشیده است. افلاطون و ارسطو در مرکز این اثر در کنار هم ایستادهاند. افلاطون با دست چپ «نیمائوس» کتاب مشهور خود را در دست گرفته و دست راست خود را بالا برده و با انگشت به آسمان اشاره میکند. این ژستِ افلاطون نمایانگر گرایشات ایدهآلیستی و فراواقعی اوست. شاگردش ارسطو نیز دست راستش را موازی با زمین گرفته که بیانگر تفکرات واقعگرایانه اوست و با دست دیگر کتاب «اخلاقیات» خود را نگاه داشته است.
در بخش دیگری از تصویر، سقراط با لباسی سبز رنگ دیده میشود و به گفتوگوهای معروف سقراطی خود مشغول است. اسکندر مقدونی، شاگرد ارسطو نیز به عنوان پادشاهی حکیم در این قاب به تصویر کشیده شده است.
فیثاغورث، فیلسوف و ریاضیدان یونانی نیز در گوشهای دیگر از تصویر دیده میشود که روی زمین نشسته و مشغول نگارش است. اقلیدس، ریاضیدان یونانی و پایهگذار علم هندسه نیز در گوشه دیگری از تصویر در حال ترسیم اشکال هندسی بهروی تخته سیاه است.
دیوژن، فیلسوفی که به رهایی از تعلقات دنیوی باور داشت نیز برخلاف سایر شخصیتهای این قاب، تنها و بیخیال روی پلهای نشسته است. او از تمام زندگی فقط یک کاسه داشت که با آن آب مینوشید. این کاسه نیز در تصویر دیده میشود.
هراکلیتوس، پارمنیدس، اِفلوطین، دموکریتوس و ... از دیگر شخصیتهایی هستند که در این تصویر دیده میشوند و رافائل خودش را هم در این نقاشی به تصویر کشیده است.
با وجود اینکه رافائل دیوارنگاره «مدرسه آتن» را در جوانی خلق کرد، اما این نقاشی تأثیر بسیار زیادی در تاریخ هنر جهان داشت و حتی برخی از هنرمندان بارها از شخصیتهای موجود در این اثر در خلق آثارشان استفاده کردند.