حاشیههای عجیب جمعآوری یک مجسمه در تهران/ "ما" معترض است؟
عکس مجسمه "ما" سبب واکنشهای بسیاری در شبکههای اجتماعی شد، خاصه اینکه نقل قولی از سازنده مجسمه دست بهدست میگشت که "ما" بهدلیل بار اعتراضی جمع شده است.
ایران آرت: در روزهای اخیر عکسی در شبکههای اجتماعی دستبهدست گشت که مجسمه "ما" را در گوشه یکی از انبارهای شهرداری در وضعیتی نامناسب نشان میداد. وضعیت بهگونهای بود که انگار مجسمه را دور انداختهاند.
به گزارش همشهری، عکس مجسمه "ما" سبب واکنشهای بسیاری در شبکههای اجتماعی شد، خاصه اینکه نقل قولی از افشین صیقلی، سازنده مجسمه دست بهدست میگشت که "ما" بهدلیل بار اعتراضی جمع شده است. پرسشها و اعتراضها نه فقط درباره جمعآوری یک مجسمه، بلکه درباره میزان تاب و تحمل جامعهای بود که حتی طاقت ضمیر اولشخص جمع را ندارد و آن را اعتراض میداند.
اما آیا "ما" بهدلیل بار سیاسی اعتراضیاش جمع شده؟ اصلا آیا کلمه "ما" میتواند بار سیاسیاعتراضی داشته باشد؟ اصلا چهکسی این بلا را بر سر ما آورده و آن را از پیادهروی کارگر شمالی به یکی از انبارهای شهرداری منتقل کرده است؟
نه نصب کردیم، نه جمع
اول از همه به سراغ فرزاد طالبی، معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی میرویم: "ما نه مجسمه نصب کردیم، نه جمع کردیم، نه الان مشغول ترمیم مجسمهایم. زیباسازی هیچ نقشی دراین ماجراها نداشته است. من هم چیزهایی را که شما میگویید، شنیدهام. شنیدهام که شهرداری منطقه۶ میخواهد مجسمه را ترمیم کند. من فقط به همکاران منطقه۶ گفتم که حتما مرمت با نظر سازنده اثر انجام شود. اتفاقهای مربوط به مجسمه را از همکاران شهرداری منطقه۶ پیگیر شوید."
فکر میکردیم ما نیست، مادر است
پس بهسراغ تورج فرهادی، شهردار منطقه۶ میرویم تا سرنوشت "ما" را از زبان او بشنویم: "جای مجسمه مناسب نبود. مجسمه کنار بازارچه قرار گرفته بود؛ جایی که خودش سبب اغتشاش بصری است و نیاز به ساماندهی دارد. شناسنامهای از اثر موجود نبود. اصلا نمیدانستیم مجسمه از کجا آمده. از سازمان زیباسازی استعلام کردیم، آنها هم نمیدانستند. حتی گمان کردیم "مادر" است که به مرور زمان دال و رِ آن افتاده و تبدیل به ما شده. نه شناسنامهای از اثر داشتیم نه به هنرمند دسترسی داشتیم. به مرور زمان هم هرکسی که رد شده بود، خطی روی مجسمه کشیده بود و مجسمه نیاز به ترمیم داشت. مجسمه را به یکی از سایتهایمان منتقل کردیم تا ترمیم شود و در زمان مناسب در جای مناسب دیگری نصب شود."
کسی نگفته "ما" معترض است
اما پرسش اصلی اینجاست که چهکسی به افشین صیقلی گفته مجسمه بهدلیل بار اعتراضی جمع شده است؟ تورج فرهادی میگوید: "کسی از شهرداری منطقه به او چنین چیزی نگفته. نمیدانم این حرفها از کجا آمده. شاید حاصل ذهنیات هنرمند باشد. اثر انتزاعی هم نبوده که بگوییم قابلیت چنین تفسیر و تأویلی دارد." محمدحسین پناهی، مدیر روابط عمومی شهرداری منطقه۶ نیز در اینباره میگوید: "شاید آقای صیقلی به شهرداری منطقه یا یکی از نواحی یا سازمان زیباسازی مراجعه کرده و کسی که او را نمیشناخته دم در ورودی شهرداری چنین چیزی به او گفته باشد، اما انتقال ما بهدلیل بار اعتراضی قطعا صحت ندارد و کسی از مقامهای رسمی شهرداری به صاحب اثر چنین نگفته است".
"ما" تا هفته دیگر برمیگردد
تورج فرهادی، شهردار منطقه۶ در پایان صحبتهای خود میگوید: "من امروز به همکارانم در شهرداری منطقه گفتم که در نخستین فرصت جای مناسبی برای نصب دوباره مجسمه پیدا کنند. تا هفته آینده مجسمه در جای مناسب دیگری در منطقه۶ نصب خواهد شد. با هنرمند هم تماس گرفتهایم که اگر مایل است، مرمت مجسمه زیرنظر او انجام شود. هزینههای مرمت هم بهعهده شهرداری است. درحالیکه عرض کردم اساسا مجسمه از مجموعه زیباسازی نبوده است."
به نقل از همشهری، ظاهرا حاشیههایی که درباره مجسمه ما پیش آمده بهنفع اثر تمامشده است. مجسمه "ما" میتوانست مثل بسیاری از مجسمهها، مثل مجسمههایی که در سالهای گذشته گم و گور شدند، سرنوشتی نامعلوم پیدا کند. اما حاشیههای پیشآمده درباره مجسمه سبب شده است مجسمه بهزودی در جای دیگری قرار بگیرد. نمیتوان نقش کاربران شبکههای اجتماعی و انبوه واکنشهای اعتراضیشان را در تغییر سرنوشت "ما" نادیده گرفت. کاش زمانی که شماری از مجسمههای شهری در دهه 80 گم شدند، شبکههای اجتماعی به گستردگی امروز بود. کاش همه مجسمهها چنین سرنوشتی مثل "ما" پیدا میکردند.