از زنان مینیاتوری تا یادگاریهایی غمانگیز / گالریگردی ایران آرت در چهار نمایشگاه
سارا ساسانی: در گالریگردی این هفته ایران آرت به نمایشگاههای فرح اصولی، محمود محمودی، رسول اکبرلو و مهریار ارجمندنیا سر زدهادیم.
ایران آرت: نمایشگاه آثار فرح اصولی با عنوان «مه و خورشید» در گالری شیرین، نمایشگاه نقاشیهای محمود محمودی در گالری ماه، نمایشگاه نقاشیهای رسول اکبرلو در گالری اُ و نمایشگاه نقاشیهای دیجیتال مهریار ارجمندنیا با عنوان «بوزون هیگز» در گالری سایه سوژههای این هفتۀ گالریگردی در ایران آرت هستند.
زنان مینیاتوری
فرح اصولی هنرمند معاصر ایران، پس از انقلاب 57 به یکی از پیشگامان تجدید حیات نقاشیهای مینیاتوری تبدیل شد. او در نمایشگاه جدیدش با عنوان «مه و خورشید» به نمایش دو گروه از آثارش پرداخته است؛ او از سویی چاپهای دستیاش را به نمایش گذاشت و همچنین طرحهایی از آثار مینیاتوری را ارائه کرده است.
این مجموعه آثار فرح اصولی بین سالهای 1362 تا 1367 را در بر میگیرد که اکنون به عنوان یک نسخه چاپی با امضای هنرمند دوباره احیا شده است. سبک اصولی در سه دهه پس از انقلاب شکل گرفته و تکامل یافته است. وی در جستجوی شکلی معنیدار از بیان خود، آن را در سنت غنی و زیباییهای نقاشیها، معماری و هنرهای تزیینی ایرانی پیدا کرده است.
زنان مینیاتوری فرح اصولی در موقعیتهای خاص معماری و فرهنگی ایرانی قرار میگیرند و با چشمانی بیفروغ و اندامی ساکن به شکلی به وضعیت زنان در جامعۀ معاصر و در قامت گذشته اعتراض دارند. آثار اصولی از ظرافت، دقت و ریزبینی خاصی برخوردارند و در طول چهل سال فعالیت فرح اصولی این آثار شکلی پیوسته و روندی متناوب و همواره را در پیش گرفتهاند. در این مجموعه بخشی که نظر مخاطب را به خود بیشتر جلب میکند، آثاری است که بدون رنگ و تنها با مداد نوک باریک و با ظرافت و دقت همیشگی اصولی بر روی کاغذی سفید کشیده شدهاند. زنانی که علاوه بر نگاههای سرد و طرد شده در مقابل مصائب دوران این بار در زیر بار هجوم ناملایمات دوران معاصر رنگ باختهاند اما از محدودۀ پویایی خارج نشدهاند. آنها همچنان در حال فعالیت و تأثیرگذاری بر خود و اطرافیان هستند.
بخش دیگر این نمایشگاه به آثار چاپی این هنرمند که به روش سیلک اسکرین هستند اختصاص دارد که علاوه بر نمایش در قالب کتابی با تیراژ محدود در این رویداد رونمایی شد.
فرح اصولی از نقاشان زن معاصر ایرانی است که به دلیل شکل خلاقانۀ آثارش و برگزاری نمایشگاههای متفاوت در سراسر دنیا و همچنین حضور آثارش در موزههای مختلف در نقاط مختلف، شناخته شده است.
نمایشگاه آثار فرح اصولی با عنوان «مه و خورشید» تا 19 تیر در گالری شیرین ادامه دارد. گالری شیرین در خیابان کریمخان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، شمارۀ 5 قرار دارد.
نقوش برجستۀ هندسی
محمود محمودی در نمایشگاه جدیدش آثاری در ابعاد بزرگ را به نمایش گذاشته است. او در این مجموعه از تکنیک پاپیه ماشه بر روی بوم استفاده کرده است و این آثار همچون نقش برجستههایی بر روی بوم خودنمایی میکنند. مهدی قادرنژاد در بخشی از متنی که بر این نمایشگاه نوشته، آورده است: «دلمشغولی دائمی محمودی در نقاشیهایش مجال دادن به آشکارگی عالم پُر رمز و راز اشکال هندسی است. مجموعۀ حاضر نتیجۀ بیش از یک دهه کار، پالایش و تکامل غیرعادیترین شکل در طبیعت یعنی مربع است. ...»
او در این مجموعه با تکرار شکل هندسی مربع دگردیسیهایی خواسته و آگاهانه را شکل داده به طوری که این اشکال مربع در هر وضعیتی قابل رؤیت و تشخیص هستند. محمودی در این آثار از پاپیهماشه برای برجسته کردند خطوطی تکرارشونده و در امتداد ساخت مربعهای متعدد استفاده کرده است.
از ویژگیهای این مجموعه استفادۀ مقتصدانه از رنگ است. او با توجه به کارگیری موجزانۀ رنگ و سایه از سطوح برجسته در جهت شکل بخشیدن به فرمها و ایجاد نور و سایه استفاده کرده است. ریتم و تکرار فرمها در یک سطح بزرگ و وسیع و همچنین خلل و فرجی که توسط متریال پاپیه ماشه ایجاد شده است، بافتی وسیع از یک کل را ایجاد کرده است.
محمودی از یک شکل هندسی آشنا و پیشپا افتاده استفاده کرده است و این شکل نزدیک و ملموس جریانی شگفتانگیز و برجسته و شاخص از یک ریتم آهنگین را ایجاد کرده است که ابعاد بزرگ آثار به درخشندگی و خاص بود آنها کمک کرده است.
آثار محمودی از درون منحصربهفرد هنرمند حکایت میکند این آثار زبانی جهانی دارد که نه با اشکال بومی قرابت دارد و نه از آن منفک است، بنابراین این آثار با زبان هنرمند با مخاطب تعامل میکند و بنا به دریافت مخاطب برداشتی از این فرمهای بدیهی صورت میپذیرد.
نمایشگاه آثار محمود محمودی تا 25 تیر در گالری ماه ادامه دارد. گالری ماه در خیابان آفریقا، بلوار گلستان، پلاک 26 قرار دارد.
یادگاریهایی غم انگیز
رسول اکبرلو که چندسالی است با نقاشیهای فیگوراتیو و همچنین نقاشیخطهایش دیده و شناخته شده است در نمایشگاه اخیرش در گالری اُ مجموعهای از نقاشیهای پرترهاش را ارائه کرده است.
او در این آثار مجموعهای از افراد را در وضعیتهای روزانه، بیواسطه و بدون غلو و تصنع ترسیم کرده و سوژههایش را در وضعیتهای عادی و روزمره نشان داده است، سوژههایی که ابتدا به نظر میرسد برای نقاش فیگور گرفتهاند و ساعتها در وضعیتی ساکن ماندهاند تا نقاش تصویر آنها را بکشد، اما سادگی در وضعیت، پوشش و حتی صورتهایی عادی و معمولی آنها موجب میشود تا مخاطب بر روی تصورات قبلیاش خط باطل بکشد و بپذیرد که این نقاش بوده که وارد بخشی از زندگی روزمرۀ افراد در اطرافش شده است و آنها در موقعیتهایی ساده و به دور از فضایی ساخته و طراحی شده آنها را به تصویر کشیده است.
سوژههای اکبرلو حتی از حضور نقاش در محیط خصوصی خویش خشنود و متعجب به نظر نمیرسند آنها با چهرههایی بیحوصله، بیتفاوت و گاهی خسته و مغموم در وضعیت ترسیم شدن بر روی بوم قرار گرفتهاند و هیچ تلاشی برای تغییر شرایط به صورت جزئی و کلی نمیکنند. انسانهایی مسخ شده، سست و بیانگیزه و ناامید و بازگشته از آیندهای نامعلوم، سوژههای اثر اکبرلو هستند.
محیط و فضای قرارگیری این سوژهها بسیار خفته، خفه و خفقانآور است. محیطی کم نور، آسیب دیده، قدیمی که علاوه بر نور کم دچار کمرنگی و گاهی بیرنگی شدهاند. رنگهای ملایم، سرد و خاموش آثار حتی روزنی برای فرج و گشایش را در نظر مخاطب نشان نمیدهند.
نمایشگاه آثار رسول اکبرلو تا 19 تیر در گالری اُ ادامه دارد. گالری اُ در خیابان کریمخان، خیابان سنایی، خیابان خدری، شمارۀ 8 قرار دارد.
ذرۀ مختلکننده
«بوزون هیگز، یک ذرۀ بنیادی اولیه در مدل استاندارد فیزیک ذرات است که از تحریک کوانتومی میدان هیگز، یکی از فیلدهای نظریۀ فیزیک ذرات، تولید میشود. این ذره به نام پیتر هیگز در نتیجۀ همکاری پروژههای CMS و ATLAS تأیید شد. مفهوم اصلی در این پروژه بوزون هیگز است که برای نشان دادن ماهیت اختلال و هرج و مرج در جهان مورد استفاده قرار گرفته است.» این بخشی از متن بیانیۀ نمایشگاه آثار دیجیتالی مهریار ارجمندنیا است که این روزها در گالری سایه در حال نمایش است.
ارجمندنیا در این نمایشگاه نقاشیهای دیجیتالی خودش را به نمایش گذاشته است. این آثار که در ابعادی متوسط و یکسان طراحی شدهاند به ترسیم سوژههایی میپردازد که در پس یک بینظمی و آشفتگی به وقوع پیوستهاند.
آثار ارجمندنیا سطوحی همراه با هرج و مرج و بهم ریختگی را نشان میدهد که در میان این آغشتگی، تصاویری از چهرۀ انسانها قابل دیدن و تشخیص است. او با توجه حضور این ذرۀ بنیادی در طبیعت تلاش کرده که تصاویری را در پس این ذرۀ مختل کننده به نمایش بگذارد که قابل تمیز باشد. شاید این مجموعه تلاش یک هنرمند برای نظم بخشیدن به آثار مخرب ذرۀ بزون هیگز است و سعی میکند آثار مخرب این ذره را در پس فعالیت آن از بین ببرد و به آن باز هم نظمی ببخشد. هنرمند در این مجموعه به شکلی از تقابل میان نظم و بینظمی در هستی پرداخته است؛ تقابلی که همیشه و از ابتدای آفرینش بر هستی سیطره داشته است و جزو مقولات مورد بحث در فلسفه محسوب میشود.
نمایشگاه آثار مهریار ارجمندنیا تا 12 تیر در گالری سایه ادامه دارد. این گالری در خیابان کریمخان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، شمارۀ 21 قرار دارد.