قرآن رکورد ساز کریستیز، ساتبیز، بونامز لندن/ رونق بازار خط و خوشنویسی/ فروش ۲۷ میلیون پوندی هنر اسلامی در سه حراج بزرگ بین المللی

در چند روزگذشته سه حراج‌گذاری کریستیز، ساتبیز و بونامز در لندن طی سه شب حراج هنرهای اسلامی برگزار کردند که این رویدادها با فروش‌های قابل توجهی روبرو بودند و توانستند در زمینه هنرهای اسلامی رکوردهای قابل توجهی به جای گذارند.

ایران آرت : در فصل بهار سه حراج هنرهای اسلامی در کریستیز، ساتبیز و بونامز لندن برگزار شد و با فروش بیش از۲۷ میلیون پوند توانست رکوردی قابل توجهی برای هنر اسلامی شامل خط، خوشنویسی، نسخ خطی، کتاب و… از خود به جای بگذارد.

در فصل بهار و در ماه‌های آوریل و مه حراج‌های بین‌المللی روزهای شلوغی را پشت سر می‌گذارند و با برپایی حراج‌های مختلف با موضوعات متفاوت، علاقمندان به هنر را جذب این رویدادها می‌کنند.

در چند روزگذشته سه حراج‌گذاری کریستیز، ساتبیز و بونامز در لندن طی سه شب حراج هنرهای اسلامی  برگزار کردند که این رویدادها با فروش‌های قابل توجهی روبرو بودند و توانستند در زمینه هنرهای اسلامی رکوردهای قابل توجهی به جای گذارند.

از نکات قابل توجه در این سه حراج فروش خوب آثار خطی متعلق به هنر اسلامی و به ویژه هنر ایران بود که جایگاه هنر خوشنویسی ایران را در حراج‌های مختلف نشان می‌دهد. یکی از آثار ارزشمندی که در این زمینه به فروش رسید، قرآنی تذهیب شده و مطلا متعلق به قرن ۱۵ میلادی بود که در حراج کریستیز این اثر ۳.۷۲۴.۷۵۰ پوند رقمی شد تا جایگاه هنر خوشنویسی اسلامی را به رخ جهانیان بکشد.

حراج بونامز

اولین حراج فصل بهار که ۳۰ آوریل (۱۰ اردیبهشت‌ماه) برگزار شد، حراج هنر اسلامی و هنر بونامز در لندن بود. در این حراج ۲۱۶ اثر شامل خط، نگارگری، تذهیب و اشیای عتیقه از هنر اسلامی و هند ارائه شده که در مجموع این حراج توانست به فروش ۱.۵۷۰.۰۰۰ پوندی دست پیدا کند.

نکته قابل توجه در این حراج فروش خوب آثار خوشنویسی متعلق به ایران بود که می‌توان به قرآن کوچک تذهیب شده به سال ۱۲۰۴ ه.ق شامل ۲۵۷ برگ که ۲۲،۵۶۲ پوند رقمی شد اشاره کرد. قرآن کوچک تذهیب شده قرن ۱۹ میلادی شامل ۲۴۷ برگ که ۷،۵۶۲ پوند رقمی شد. خوشنویسی نستعلیق توسط خلیل خالد بیگ سفیر ترکیه در ایران در ۱۸۸۸ میلادی که به مبلغ ۷،۵۶۲  پوند فروخته شد. قرآن کوچک تذهیب شده به سال ۱۲۰۲ ه.ق در ۲۲۱ برگ که ۵،۳۱۲ پوند رقمی شد. نقاشی با جوهر و خط نوشت ناصرالدین شاه در قرن ۱۹ میلادی که به مبلغ ۴،۸۱۲ پوند چکش خورد. قرآن کوچک تذهیب شده قرن ۱۹ میلادی شامل ۲۳۹ برگ خوشنویسی که ۲،۵۵۰ پوند رقمی شد و کتاب "تاریخ جهان تا پایان دورۀ شاه اسماعیل صفوی" نوشته غیاث الدین محمد مشهور به "خوان دمیرهروی"  شامل ۲۷۸ برگ که به قیمت ۲.۵۵۰ پوند به فروش رسید؛ اشاره کرد.

حراج ساتبیز

اما در روز اول ماه مه (۱۱ اردیبهشت) نیز حراج هنرهای اسلامی و هند ساتبیز با ارائه ۳۰۲ اثر خط، خوشنویسی، نگارگری، عتیقه و فرش در لندن برگزار شد که این حراج توانست به رکورد ۹.۹۱۴.۶۲۵ پوندی دست پیدا کند. در این حراج نیز آثار خوشنویسی ایرانی تواستند به فروش قابل توجهی دست پیدا کنند.

قرآن بزرگ تذهیب شده عصر صفویه و قرن ۱۶ میلادی در این حراج ۹۳،۷۵۰ پوند رقمی شد. کتاب یوسف و زلیخا جامی با امضا میرعلی، شامل ۱۵۱ برگ، متعلق به ۹۳۸ ه.ق به قیمت ۸۱،۲۵۰ پوند چکش خورد. یک قرآن تذهیب شده با جعبه لاکی متعلق به ۱۲۵۸ ه.ق، ۶۲،۵۰۰ پوند رقمی شد. کتاب کوچک یوسف و زلیخا جامی با امضا میرعلی شامل ۳۰۱ برگ متعلق به ۸۸۵ ه.ق به قیمت ۴۷،۵۰۰ پوند فروخته شد. در این حراج قرآن کوچک خوشنویسی شده سوره بقره شامل ۳۸ برگ برای اواخر قرن ۱۰ میلادی به مبلغ ۴۰،۰۰۰ پوند رقمی شد. دانشنامه پزشکی از خزانه داری خوارزمشاهی اثر زین الدین جرجانی شامل ۲۷۶ صفحه متعلق به قرن ۱۳ میلادی به ۳۲،۵۰۰ پوند فروخته شد. قرآن کوچک ۸ ضلعی تذهیب شده شامل ۴۰۳ برگ عصر صفویه  و قرن ۱۶ میلادی ۲۱،۲۵۰ پوند رقمی شد. آلبومی از خوشنویسی شامل ۱۴ برگ متعلق به قرن ۱۶ میلادی به قیمت ۲۱،۲۵۰ پوند چکش خورد.

کتاب "احیا علوم الدین" ابوحمید محمد بن محمد الغزالی شامل ۱۰۴ برگ متعلق به قرن ۱۳ میلادی ۱۸،۷۵۰ پوند چکش خورد. منتخبی از قرآن خوشنویسی شده به خط کوفی از سوره هود شامل ۱۷ برگ متعلق به قرن ۱۲ میلادی ۱۲،۵۰۰ پوند رقمی شد. نسخۀ خطی روضۀ الصفا، نوشتۀ میر خواند هروی شامل ۱۲۳ برگ در دورۀ صفوی به قیمت ۱۲،۵۰۰ پوند فروخته شد. قرآن تذهیب شده شامل ۲۲۷۴ برگ متعلق به قرن ۱۹ میلادی ۱۲،۵۰۰ پوند رقمی شد. قرآن کوچک تذهیب شده توسط احمد نواب الدین الحسین شامل ۲۳۶ برگ متعلق به ۱۲۷۹ ه.ق به قیمت ۱۱،۲۵۰ پوند رقمی شد. قرآن تذهیب شده بر روی طومار پوست توسط خواجه ولد والی محمد محمد صادق دیرانی متعلق به ۱۲۵۱ ه.ق به قیمت ۱۰،۰۰۰ پوند رقمی شد. کتاب دعا تذهیب شده، نوشته شده توسط احمد نیریزی شامل ۸ برگ متعلق به قرن ۱۸ میلادی ۱۰،۰۰۰ پوند چکش خورد. دیوان محمد قلی میرزا اثر خلیل سراوی شامل ۱۴۵ برگ متعلق به ۱۲۴۰ ه.ق به قیمت ۷،۵۰۰ پوند به فروش رسید. قرآن تذهیب شده توسط محمد تقی بن محمد هادی شامل ۲۲۳ برگ متعلق به ۱۱۷۷ ه.ق ۵،۰۰۰ پوند رقمی شد. دیوان حافظ نوشته شده توسط محمد حسین بن سلیم از تبریز شامل ۲۷۴ برگ متعلق به ۱۲۹۳ ه.ق به قیمت ۴،۷۵۰ پوند چکش خورد. قرآن تذهیب شده کوچک نوشته شده توسط احمد نیریزی شامل ۲۵۶ برگ متعلق به ۱۱۱۹ ه.ق ۳،۷۵۰ پوند رقمی شد و فرمان محمد شاه قاجار به یک شاهزاده به خط او متعلق به ۱۲۵۶ ه.ق به قیمت ۳،۷۵۰ پوند به فروش رسید.

حراج کریستیز

اما در حراج هنر جهان اسلام و هند حراج‌گذاری کریستیز که دوم ماه مه (۱۲ اردیبهشت‌ما) در لندن برگزار شد ۱۷۹ اثر عرضه شد که به فروش  کلی ۱۶.۰۳۱.۳۷۵ پوند دست یافت. در این حراج بی‌سابقه از هنرهای اسلامی؛ قرآنی تذهیب شده و مطلا متعلق به قرن ۱۵ میلادی ۳.۷۲۴.۷۵۰ پوند رقمی شد و به رکوردی چشمگیر دست یافت. در این حراجی نیز آثار خوشنویسی ایرانی به فروش‌های قابل توجهی دست پیدا کردند.

شاهنامه ابوالقاسم فردوسی شامل ۵۰۴ برگ متعلق ۱۰۲۰ میلادی در این دوره حراج کریستیز به قیمت ۲۷،۵۰۰ پوند فروش رفت. قرآن کوچک تذهیب شده شامل ۱۷۹ برگ متعلق به قرن ۱۵ میلادی ۱۷،۵۰۰ پوند رقمی شد. قرآن تذهیب شده با امضا عبدالله بن عاشور اصفهانی شامل ۳۰۴ برگ، متعلق به ۱۲۳۳ میلادی ۱۱،۸۷۵ پوند رقمی شد. کتاب کلیات سعدی امضا شده توسط سلیمان بن عبدالله هروی شامل ۲۶۷ برگ، متعلق به ۹۵۷ ه.ق به قیمت ۱۰،۶۲۵ پوند چکش خورد. یک برگ نگارگری و خوشنویسی از شاهنامه فردوسی متعلق به ۱۵۶۱ میلادی به قیمت ۹،۳۷۵ پوند چکش خورد. قرآن تذهیب شده شامل ۲۶۵ برگ، متعلق به ۱۲۰۰ میلادی ۸،۷۵۰ پوند رقمی شد. ۶ فرمان قاجاری به سال ۱۳۲۶ ه.ق به قیمت ۶،۲۵۰ پوند به فروش رسید. مجموعه‌ای از سخنان حضرت علی (ع) به امام حسین (ع) شامل ۱۲ برگ متعلق به قرن ۱۴ میلادی ۴،۷۵۰ پوند رقمی شد و قصاید رودکی با امضا محمد رضا شیرازی شامل ۳۲ برگ متعلق به ۹۴۱ ه.ق به قیمت ۱،۲۵۰ پوند چکش خورد.

جالب اینجاست که هم زمان با رونق بازار بین المللی هنر اسلامی خط و خوشنویسی، سوم اسفند در تهران سومین حراج باران،حراج تخصصی خط، خوشنویسی و هنرهای ایرانی اسلامی در تهران برگزار شد که با رکورد یازده میلیارد و هفتصد و شصت و نه میلیون تومان همراه بود. نکته حائز اهمیت اینکه به مانند حراج های بین المللی در تهران هم یک جلد مصحف شریف که بر روی مس و با تکنیک حکاکی خط بزرگان با هنرمندی رائین علی اکبرخان زاده پدید آمده هفت میلیارد و هفتصد میلیون تومان رقمی شد تا رکورد فروش یک اثر در حراجی های هنری ایران شکسته شود.