روزهای سلبریتی لیلی گلستان / از تدکس تا فجر ؛ از احمد محمود تا کتاب خصوصی!

ایران آرت : آزاده جعفریان: خانم لیلی گلستان مانند همیشه است: صریح، لبریز از کار و انگیزه برای ساختن. با همین معیارهایش گاه دست به انتخاب هایی می زند که گاه دوستدارانش را هم متعجب می‌کند و اتفاقا همین او را خانم خاص کرده است.

خانم گلستان همیشگی ما روزهای متفاوتی را می‌گذراند، لطفا این مصاحبه را بخوانید:

شما همیشه مورد توجه بوده اید اما به یقین خودتان هم متوجه شدید که حدودا دو سال اخیر، این توجه بیش از همیشه شده است، از عکس یک شدن پیاپی در رسانه ها که بگذریم، در فضای مجازی بسیار دیده می شوید و برای چهره ای که خود را معطوف به دو عرصه تجسمی و ادبیات کرده این اتفاق جالبی است. من اسمش را می گذارم یک سلبریتی تازه در یک سن نامتعارف که از عرصه ای غیر از سینما آمده است. البته نمی دانم خودتان متوجه این توجه مضاعف شده اید؟

گلستان:  قبل از هر چیز بگویم که از کلمه ی فرنگی " سلبریتی " اصلا خوشم نمی آید ! . یعنی از اوکی و استرس و بیایید یک فکری به حال این کلمات بکنیم  و معادل فارسی اش را پیدا کنیم .

بله بعد از سخنرانی تدکس متوجه شدم . یعنی نمی شد که متوجه نشد .!. وقتی در مکان های عمومی هستم انگار در این سن و سال شده ام نیکی کریمی !!! البته خیلی هم حس خوبی است و اصلا هم بد نیست.  تصورم این است همه اینها پس از  سخنرانی ام در تدکس در تالار وحدت آغاز شد . با فضای مجازی خیلی آشنا نبودم و از قدرت فراگیربودن اش اصلا مطلع نبودم وفکر نمی کردم  سخنرانی ام وقتی به فضای مجازی می آید اینقدر فراگیر شود. به نظر خودم همراه با هفت هشت نفر دیگر از زندگی و کارمان گفتیم ومن زندگی ام و حس هایم را تعریف کردم. حالا که به آن فکر می کنم، می بینم به خاطر صمیمی بودنم در بیان این حس ها  ، حرف هایم به دل مردم و بخصوص جوانان نشست. زندگی خیلی عجیبی نداشتم و به نظر خودم معمولی زندگی کردم .در ایران  فرهنگ پنهان کاری و محافظه کاری و احتیاط کاری بسیار همه گیر است ، اما من از این جنس محافظه کاری ها را بلد نیستم، هرچه دلم خواست گفتم و مردم هم خوش شان آمد و باعث شد بعد از آن در سینما، تئاتر و خیابان و همه جا مردم به من اظهار لطف کنند به خصوص جوانان که خیلی زیاد محبت دارند. من از همه جوانانی که این شور و شوق را نشان می دهند ممنونم .

آیا در فضای مجازی حضور دارید؟

گلستان: زیاد درفضای مجازی نیستم، اما هر خبری که می شود بچه هایم یا دوستان به من اطلاع می دهند. فقط با کمک تلگرام کارهایم را سرو سامان می دهم .

اما ویژگی اغلب سلبریتی ها این است که در فضای مجازی صفحه دارند و برخی شان هزار جور تاکتیک بلدند تا فالوئرهایشان زیاد شود، اما شما به طور کلی در این فضا حضور ندارید؟

گلستان:  نه واقعا صفحه ای ندارم و فقط سایت گالری گلستان و اینستاگرام گالری است که تازه خودم کارشان را انجام نمی دهم. من به کار خودم مشغولم ، تجربه به دست می آورم، جوانان را حمایت می کنم و برنامه ریزی برای بهبود کارم میکنم . اصولا اهل  این جور حرف ها نیستم. خوبی این اتفاق این بود که همه فهمیدند من با دل و جان در دو حیطه تجسمی - ادبی کار می کنم و آدمی هستم متعهد و مسئول .

نقدهای تندی به سخنرانی تد کس شما هم شد. آیا این ناراحتتان نکرد؟

گلستان: نه واقعا.  من اصولا آدم انتقاد پذیری هستم و همیشه گوشم برای شنیدن انتقاد آماده است .اما انتقاد منطقی و با دلیل و برهان . نه انتقاد از سر کینه و حسادت و حسرت .در این مورد  خیلی ها معتقد بودند اگر بابایت فلانی نبود تو هیچی نبودی و هیچی نمی شدی. من اصلا این حرف ها را قبول ندارم. مگر دولت آبادی یا احمد محمود پدرشان ابراهیم گلستان بود؟  من اصلا فکر نمی کنم چیزی شده ام، اما اگر برای سخنرانی در تدکس انتخاب می شوم لابد کارم را درست انجام داده ام که حالا از من خواسته اند راهکار هایم را نشان بدهم .  من آدمی هستم که دوست دارم کار کنم.دوست دارم مثبت باشم . دوست دارم هدف داشته باشم . هنوز هم با هفتاد سالی که از من رفته اصلا بیکاری را برنمی تابم و از صبح که بیدار می شوم، می دانم چه کارهایی باید انجام دهم. آدمی با   این اخلاق و کردار، باید در حیطه ای که کارمی کند چیزی شود و اگر نشود به نظرم اشتباهی در کارش بوده است. فضای خانواده پدری ام همیشه به من کمک کرده و واقعا شاکر هستم، ولی اینکه  راهی را رفته ام تا بشوم کسی که دوست داشته ام بشوم ، به خودم برمی گردد وبه تدابیری که اتخاذ کرده ام.

درصدی از مخاطبان دلخور بودند که چرا لیلی گلستان اینقدر تند در مورد خانواده اش و به خصوص پدرش حرف زده است؟

گلستان: من تند حرف نزدم. واقعیت را گفتم. واقعیت گفتن را خیلی ها برنمی تابند. وقتی جدی هستی می گویند بد اخلاقی ! وقتی واقعیت را می گویی  می گویند تندی ! من اصولا آدم راستی هستم، احتیاط کاری و محافظه کاری هم بلد نیستم. الان هم با سربلندی می گویم هیچ ضرری از این رویه خودم ندیده ام و می بینید که حرف هایم به دل مخاطبان هم نشسته است. من هم از عشق و محبت به پدرم گفتم هم از تندخویی هایش. این تندخویی را بعضی ها برنتابیدند که لابد خودشان تندخو بوده اند و با بچه های شان اینطور رفتار می کنند. اینقدر که مردم از این موضوع ناراحت شدند، خود ابراهیم گلستان ناراحت نشد. خاطرم هست یک بار در یادداشتی در «نگاه نو» که ویژه ابراهیم گلستان منتشر شد، متنی طنزآلود دادم. آنجا نوشتم" ابراهیم گلستان آش شله قلمکاری است که سبزیش معطر است، روغنش درجه یک است و حبوباتش هم خوب پخته است اما وقتی می خورید دل درد می گیرید"

خیلی از دوستان پدرم آن زمان می گفتند این چه حرفی بود که زدی؟ بعد پدرم گفت بهترین نوشته این مجموعه مال تو بود. پدرم واقعیت را می داند و من وقتی اصل کاری راضی است، به بقیه چه کار دارم؟! بگذار بگویند مهم نیست.

به موازات این نقد، بحثی پیش آمد که لیلی گلستان وقتی در مورد پدرش به این صراحت حرف می زند، طبیعی ست که با دیگران تعارفات معمول ایرانی ندارد

گلستان: همین طور است. حتما صراحت و صمیمیت ام را حفظ خواهم کرد. باز هم تکرار می کنم هیچ ضرری از این دو اخلاق به من نرسیده است. در دوسال اول گالری همه می گفتند لیلی گلستان بداخلاق است بعد دیدند اینطور نیست. من جدی بودم، اما بداخلاق نبودم. از این ویژگی ها بسیار منفعت دیدم که اصلا ضرر ندیدم.این جوری تکلیف همه با من روشن است .

بنا به همین صراحت درباره نمایشگاه نقاشی تهمینه میلانی آن یادداشت را می نویسید یا در مورد هدیه تهرانی آن اظهار نظر تند را رسانه ای می کنید.

گلستان:  ببینید من گفته ام و باز هم می گویم که اتفاقا من این دو هنرمند را همیشه دوست داشته ام و همیشه برایشان احترام قایل بوده ام .اما اولی کارها را کپی کرد و بعد از عیان شدن زد زیرش ! فوری باید معذرت می خواست و غائله را ختم به خیر می کرد . دومی هم یک سری عکس گرفت و با حمایت رحیم مشایی ! ( چه کسی ) آن ها را چاپ و قاب کرد .که او هم زد زیرش و گفت نکردم . چرا مخاطب را و مردم را اینقدر احمق فرض کردند و این قدر دست کم گرفتند؟

من از حیطه ی محترمی که در آن سی سال است کار میکنم دفاع کردم . وقتی معروف و محبوب هستی باید بدانی که مردم چشم به تو دارند و شده ای الگوی آن ها ، پس نباید سرشان کلاه بگذاری و بهشان توهین کنی .باید مراقب رفتار و گفتار و کردارت باشی.

حالا لطفا با همان صراحت بفرمایید چرا قبول کردید جزو شورای سیاست گذاری جشنواره تجسمی فجر شوید؟ با توجه به اینکه شما نه تنها سالهاست با دولت ها همکاری نمی کنید بلکه همیشه انتقادهایی هم به آنها داشته اید.

گلستان: بله، من تاکنون نه با دولت ها، نه ارشاد و نه با جشنواره تجسمی فجر هیچگاه همکاری به این شکل نداشتم. در مورد جشنواره تجسمی به طور مشخص همیشه رفتاری خیلی ایدئولوژیک داشت و اغلب، آثاری با سطح پایین کیفی ارائه می داد. امسال اما معاونت هنری ارشاد و مدیرکل هنرهای تجسمی را در چند جلسه که دیدم، فکر کردم اینها آدم های درستی برای این کارهستند. آمده اند کار مثبت بکنند، شورو شوق کار خوب دارند و دوست دارند از آدم های خبره ی این کار بیاموزند . البته امید وارم تا آخر کارشان در همین نظر و عقیده بمانم.  این آقایان از من دعوت کردند که در شورای سیاست گذاری نماینده گالری ها باشم و این جشنواره ای که سطحش خیلی پایین بود را به همراه دوستان خبره ی دیگری بالا بکشیم، من با کمال میل قبول کردم. فقط به آنها گفتم من اعتبارم را در طبق اخلاص گذاشتم و دارم به شما تقدیم می کنم ،  خواهش می کنم از این اعتبار مراقبت کنید .که تا همین حالا مراقبت کرده اند. امیدوارم نمایشگاهی که می گذاریم، نمایشگاه خوبی باشد . همه مان واقعا زحمت کشیده ایم.نمایشگاه گالری ها را مستقل از باقی درباغ موزه قصربرگزار می کنیم و تا به حال تمام ایده ها و خواسته هایمان را اجا بت کرده اند و واقعاً با دل ما راه آمدند . باید ببینیم آخرش چه می شود، اگر نمایشگاه خوبی شد، که مطمئن هستم این چنین می شود، خوشحال خواهم شد که در این گروه بودم و این کار را پذیرفتم.

خیلی ها معتقدند جشنواره تجسمی فجر هیچگاه مانند جشنواره سینما یا تئاتر فجر با اقبال روبرو نمی شود. به این دلیل که اصلا جنسش با آنها فرق دارد، از این رو آنها36 دوره برگزار شده اند و تجسمی فقط 10 دوره از برگزاری اش می گذرد. به نظر می رسد سرمایه گذاری بیهوده در موردش انجام می شود، اما شما گویا دارید جور دیگری این رویداد را می بینید

گلستان: من فکر کردم وقتی می توانم کار ثمربخشی انجام دهم، چرا این کار را نکنم؟ اگر از دستم برمی آید، حتما انجام می دهم. در شورای سیاست گذاری همه افراد کاربلد و نخبه ی حوزه کاری خودشان حضور دارند، از ابراهیم حقیقی، سیف الله صمدیان، کیانوش غریب پور ، فرزاد ادیبی و امیر راد ... خیلی جلسات خوبی در این شورا برگزار کردیم، همه بسیار خوش فکر بودند و از جلسات لذت بردم و همه چیز خوب پیش رفته و امیدوارم بعد از این  هم به همین شکل پیش برود.

در تمام این سالها لیلی گلستان مسئولیت های اجتماعی مختلفی را پذیرفته است و با همه گرفتاری ها و درگیری های شخصی، اخیرا شنیده می شود ایران گردی هم می کند به رشت و تبریز و شهرهای مختلف سفر کرده و دلیلش هم این است که اگر کاری درآنجا از دستش برمی آید، انجام دهد. در مورد این ایران گردی بگویید .

گلستان: ایران گردی نبوده، من را  برای سخنرانی در مورد ادبیات و هنرهای تجسمی دعوت کردند و به چند شهر رفتم.  سال قبل برای افتتاح اولین اکسپوی تبریز دعوت شده بودم. افتخار بزرگی برایم بود و خیلی هم عالی برگزار شد. امسال هم تبریز  دومین اکسپو را با موفقیت  برپا کرد و من با افتخار آنجا بودم، پیشنهاداتی دادم که  قبول و اجراشد و خوشبختانه خیلی هم نتیجه مثبتی داشت. به رشت هم یک باربه دعوت دانشگاه گیلان رفتم و در مورد هنرهای تجسمی و ادبیات هر دو باهم سخنرانی داشتم و یک بار هم به دعوت کتابفروشی بزرگی در رشت رفتم که استقبال خیلی خوبی شد .. سال قبل شیراز، اصفهان و کرمان رفتم البته اصفهان برای مبحث ادبیات بود. از تک تک این سفرها واقعا لذت بردم و با جوانانی آشنا شدم که مستعد بودند، همچنین آدم هایی که می خواستند کاری برای شهرشان بکنند و شور و شوق داشتند و به من می گفتند انرژی مثبت داری ! همچنان  به طور مستمر من را در جریان کارهایشان می گذارند. هر پیشنهادی که دارم به آنها می دهم و آنها هم هر سوالی دارند می پرسند و خیلی خوشحالم که به من اعتماد کردند. یک بار به زاهدان رفتم و قرار بود فقط در مورد تجسمی صحبت کنم از دانشکده ادبیات هم آمدند و مجبور شدم در مورد ادبیات هم حرف بزنم. معمولا دو مبحث با هم ترکیب می شود. در کرمان هم گفتگوها به هردو عرصه کشیده شد.

می گویند هنر بیش از همیشه تهران محور شده است، استعدادها در شهرستان ها فوران می کند اما از امکانات خبری نیست، با توجه به سفرهایتان ارزیابی تان چیست؟

گلستان: بله همینطور است، متاسفانه از نظر امکانات این فاصله خیلی هم زیاد است. در حالیکه آثار هنری شان عالی است. به نظرم پیش از هر کاری باید فرهنگ سازی شود که تماشاچی و خریدار به فضاهای هنری شهرشان  بیایند. با هدف تقویت بخش خصوصی در شهرستان ها، در جشنواره تجسمی فجر از همه گالری های شهرستان ها دعوت کرده ایم و قرار است بیایند. این اتفاق مهمی بود.همه گالری ها عکس کارهایشان را برایم فرستادند و من از بین آنها انتخاب کردم. این کار خیلی سخت و وقت گیر بود، اما آثارعالی بودند. من هر خدمتی که از دستم برآید برای سرو سامان دادن به هنرهای شهرستان ها انجام می دهم . ما  درتهران زندگی می کنیم و بالطبع سلیقه تماشاچی تهرانی را می شناسیم پس بر همین اساس آثار را انتخاب کردم. این شروع حرکت برای تحرک هر چه بیشتر بازار هنر برای هنرمندان مقیم شهرستان ها است. اما کار اصولی اینست که گالری ها و چهره های فرهنگی در شهرستان ها باید مشتری سازی کنند. صاحبان سرمایه در شهرستان ها از ضرورت سرمایه گذاری در هنر بی خبرند پس نمی خرند و در این حیطه سرمایه گذاری نمی کنند . پس باید توجیهشان کرد . و این کار گالری دار است .

در گالری گلستان هر سال تعداد نمایشگاه های هنرمندان شهرستانی بیشتر و بیشتر می شود.

گلستان: چون خیلی خوبند. این سفرها باعث شد از نزدیک ببینم که خیلی خیلی خوب تر از آن چیزی هستند که فکر می کردم. در عین حال فکر می کنم هنرمندان شهرستان باید در شهرشان بازار فروش داشته باشند، گالری های شهرستان ها نباید ناامید شوند. این گالری ها مدام می بندند به این دلیل که خریدار ندارند. مثلا می دانم یک گالری در کرمان بسته و یکی دیگر در تبریز در آستانه تعطیلی است. آنها باید بروند مشتری ها وعلاقه مندان به هنر را شناسایی کنند و این کار بسیار سختی است. ما هم همین کار را در تهران کردیم. باید زحمت کشید و وهیچ موفقیتی آسان به دست نمی آید.

بگذارید یک اتفاق جالب را برای تان تعریف کنم. چند باری علاقمندان به فرهنگ و  صاحبان سرمایه از اصفهان و کرمان تلفنی و ایمیلی از من تابلو می خریدند، با اینکه این حرف به ضرر من بود، ولی گفتم که این همه گالری قشنگ در اصفهان  و کرمان است چرا از ما خرید می کنید؟! حتی گالری ها را به ایشان معرفی کردم.گالری ها ، هم باید آدم های هنرمند و هم اشخاص هنردوست و مرفه شهرشان راشناسایی کنند   و برای شروع باید تسهیلاتی در فروش قائل شوند. کاری که هنوز در گالری گلستان انجام می دهیم . قسطی می دهیم یا چک مدت دار می گیریم واز این کار هیچ ضرری هم نکردیم. بنابراین هرچه بلد بودم را در اختیارشهرستان ها قرار دادم .

چند روز پیش مدال هیجان انگیز احمد محمود را دریافت کردید، کتاب "حکایت حال" چگونه شکل گرفت؟

گلستان: این کتاب را خیلی سال پیش درست کردم. وقتی «مدارصفردرجه» از احمد محمود را خواندم، عاشقش شدم و با آن زندگی کردم. خیلی محمود را نمی شناختم تنها زمانی که کتابفروشی داشتم، چندباری آنجا آمده بودند. با او تماس گرفتم و گفتم می خواهم با شما مصاحبه کنم و او خیلی جدی گفت نه خانم! خیلی هم جدی و صریح جواب دادد و گفت تا به حال با کسی مصاحبه نکردم و نمی کنم و از شما متشکرم. من اینجا یک زرنگی کردم و نمی دانم چطور به مغزم رسید؛ گفتم می شود خواهش کنم شماره من را یادداشت کنید. شاید ده ماه دیگر، پنج ماه دیگر و... شاید روزی نظرتان عوض شود، به من زنگ بزنید. باورتان نمی شود از آن روز تا سه ماه دیگر هر تلفنی زنگ می زد می گفتم این دیگر احمدمحمود است! بعد از سه ماه تماس گرفت و من خیلی خوشحال شدم. او گفت که فکرهایش را کرده و می خواهد مصاحبه کند. از او اجازه خواستم که کتابش را مرور دوباره بکنم  ، به این دلیل که مدتی گذشته بود و نیاز بود که کتاب را از نومرور کنم. کتاب را دوباره خواندم و با ضبط صوتم به خانه شان رفتم سمت تهرانپارس، نارمک. گفت و گوها خیلی خوب پیش رفت، رابطه بسیار قشنگ و خوبی بین ما ایجاد شد، از بس که او انسان درجه یکی بود. همانطور که محمود دولت آبادی گفته است، در احمدمحمود انسانیت بود. ماحدود 10-12 جلسه قرار گذاشتیم و هر بار من گفت و گوهایمان را پیاده می کردم و دفعه بعد به محمود می دادم واو همه را تصحیح می کرد . از تنظیم راضی بود . بعد ناشر پیدا کردم . برای روی جلد دوست داشتم عکس خودش باشد. آن زمان کاوه هنوزبود و همراه من آمد و عکس گرفت و روی جلد همه عکس هارا چاپ کردیم که خیلی جلد قشنگی شد . بعدها کتاب از آن ناشر به ناشر دیگر رفت و جلد عوض شد. این کتاب خیلی مورد توجه نویسندگان و کسانی که احمدمحمود را دوست داشتند، قرار گرفت. او خیلی صمیمانه حرف زده بود و من هم واقعا صمیمانه سوأل کرده بودم. چیزی که محمود دولت آبادی گفته را باید قاب کنم بگذارم بالای سرم که «نویسنده را هرکسی درک نمی کند، گلستان احمد محمود را درک کرد و به موقع  هم با او مصاحبه کرد» . من فکر می کنم این حرفش واقعاً درست است و در روز جایزه این جمله را گفتند. من به دو دلیل از این جایزه خیلی خوشحالم؛ یکی اینکه جایزه احمدمحمود است، دوم اینکه از دست محمود دولت آبادی این جایزه را گرفتم. هردو برای من باعث افتخار است و این جایزه از جایزه شوالیه هم برایم عزیزتر است.

در روزهایی که اوضاع ترجمه نا به سامان تر از همیشه است، ترجمه های شما بسیار مورد توجه است و تجدید چاپ می شود، این اتفاق این نکته را به ذهن می آورد که اگر مترجم خوب باشد و کارش را بداند، مردم مثل مولف با او برخورد می کنند.

گلستان: بله، خیلی عجیب است  . در خارج از ایران اسم مترجم اصلا روی جلد چاپ نمی شود بلکه داخل جلد چاپ می شود اما در ایران نه تنها اسم مترجم روی جلد است بلکه مردم استناد می کنند به مترجم. روزی من داخل یک کتاب فروشی بودم خانمی وارد شد و  شنیدم گفت از لیلی گلستان ترجمه چی درآمده است؟ من خیلی کیف کردم . این اتفاق فقط درایران رخ می دهد.

ترجمه های بد زیادی در می آید. برای من کتاب افستی آمده که در موردش می خواهم چیزی بنویسم. روی جلد نوشته مترجم رضاسید حسینی، داخل جلد نوشته مترجم لیلی گلستان، در شناسنامه  کتاب هم نوشته مترجم کاظم سادات اشکوری! واقعا این چه وضعی است؟! هیچ کنترلی وجود ندارد. من به ارشاد رفتم و گفتم کتابم را افست می کنند و این کار درستی است؟ گفتند این کار به نیروی انتظامی ربط دارد به ارشاد مربوط نیست! اتفاقات عجیبی درحیطه نشر رخ می دهد. کتاب «زندگی در پیش رو»  ترجمه ی من بعد از13سال به همت اداره کتاب وزارت ارشاد درآمد و خیلی لطف کردند . 40 روزه هشت هزار تا چاپ شد. برای هر کتابی این حجم چاپ عجیب است. خاطرات خوبی هم از خواننده های این کتاب دارم. مثلا یک بار در فرودگاه کارت ملی ام را نداشتم ونمیتوانستم پرواز کنم ، اماوقتی خانم مامور بلیت من را دید به من نگاه کرد و گفت زندگی در پیش رو؟ و من گفتم بله و کارت پروازم را داد ! به نظر می رسد این کتاب کارت سبز عبورم شده . این دو کتاب واقعا کارم را خیلی جاها راه انداخته اند؛ «میرا» و «زندگی در پیش رو» که البته «میرا» فعلا که نمی تواند مجدد چاپ شود.

عدم چاپ مجدد«میرا» به چه علت است؟

گلستان: نمی دانم. می گویند نمی شود و من هم مشکلی ندارم برای اینکه افست آن همه جا هست. «زندگی در پیش رو» را خیلی دوست داشتم که چاپ شود و شد و خیلی هم سانسورش نکردند.  بعد از این همه سال چاپ این کتاب خیلی خوشحالم کرد.

سیزده سال پیش«زندگی در پیش رو» چاپ شده بود؟

گلستان: این کتاب بعد از انقلاب توقیف شد به این دلیل که امیرکبیر توقیفش کرد، حقش را از امیرکبیر گرفتم. بعد به نشر «بازتاب نگار» دادم و ناشر حدوداً پنج یا شش بار دیگر آن را  با سانسور خیلی کم درآورد. بعد هم«بازتاب نگار» لغو مجوز شد و بالطبع مجوز را از آنها هم پس گرفتم و سیزده سال ماند تا اینکه به امر مدیر کل اداره کتاب مجوز صادر شد .

در ادبیات مانند تجسمی حامی جوانان هستید، از داوری در جوایز خصوصی تا خواندن مستمر آثارشان. ارزیابی تان از جوانان ادبیات چیست؟

گلستان:  استعدادهای فوق العاده ای در آنها هست، باید کشفشان کرد. اما مشکل جدی جوانان این است که کجا بروند تا کشف شوند؟ بالاخره در حیطه تجسمی باید به گالری ها بروند، گالری ها هم به این دلیل که جوان هستند برایشان نمایشگاه نمی گذارند. مگر نباید از یک جا شروع کرد؟ باید این فرصت را به آنها داد. در حوزه ادبیات خیلی از جوانان کتاب هایشان را به گالری می آورند و به من می دهند. من خیلی در دسترس هستم و هرکس می تواند به گالری بیاید و یکدیگر را ملاقات کنیم. خواندن کتاب ها وقت گیر است، اما من این کار را می کنم. من اگر کتاب ایرانی می خوانم، سعی می کنم از آدم ناشناس بخوانم که کشف شان کنم، حداقل برای خودم  لذت بخش است. یک نفر در سال اخیر برایم کشف شد که مفتخر هستم:"نسیم مرعشی". شنیدم این خانم کتاب هایش خیلی سریع و پشت سر هم تجدید چاپ شده . من کتاب دومش را اول خواندم وکتاب اولش را بعد خواندم . دخترخانم  جوانی است و هرجا نشستم هم گفتم که کتابش را بخوانند. نویسنده خوبی است. کتاب «هرس» او فکر می کنم کم از «زمین سوخته» احمدمحمود ندارد. قلم بسیار سینمایی و تصویری دارد.

اگر جوانان با استعداد داریم پس این دغدغه ها و نگرانی ها چیست؟ چرا می گویند به جای فلان نویسنده بزرگ یا نقاش معروف جایگزین نداریم؟

گلستان: من چندان نگرانی از این بابت احساس نمی کنم، هم در هنرهای تجسمی هم در ادبیات چهره های جوان قابل اعتنایی داریم. نکته اینجاست که در گذشته تعداد نویسنده ها یا نقاشان ما انگشت شمار بودند. مثلا بیست نویسنده مهم یا نقاش شناخته شده داشتیم و بس. اما امروز با جمع بزرگی از استعدادهای خوب مواجهیم. با 100یا 150 نویسنده جوان. اگر به یک کتاب فروشی بروید و بخواهید کتاب بخرید، غیرممکن است بتوانید همه کتاب ها ی تالیفی تازه  را خریداری کنید چون نویسنده خیلی زیاد داریم. از این نظر مطرح و شناخته شدن سخت و دشوار شده است در حالیکه قدیم ها راحت تر بود. راهکار این است که باید آدم های خوبی که از آنها اثر خوبی می خوانیم یا می بینیم را معرفی کنیم. باید کمک کنیم شناخته شوند، مردم به آنها توجه کنند وبیشتر دیده شوند. این وظیفه ما است. وظیفه هرگالری دار وهر ناشر و هر رسانه این است.

و سرانجام امسال بالاخره انجمن گالری داران تشکیل شد و پرچم را بالا بردید، سالهاست حرفش را می زنید.

گلستان: خیلی حس خوبی بود که این همه صبوری کنی و نومید نشوی و به آن چه که می خواستی برسی . 21 سال بود که ما در پی تشکیل انجمن  صنفی گالری داران بودیم . مدام جلو می رفتیم و نمی گذاشتند تشکل ایجاد شود و به دلایل بسیار غیرمنطقی جلوی کار مارا می گرفتند. وزارت کار، وزارت کشور، وزارت ارشاد و... هر بار جلو رفتیم و داشتیم نتیجه ای می گرفتیم، یکباره می دیدیم نمی شود. اما این بار شد و هنوز هم باور نمی کنم که این اتفاق افتاده، ولی خدارا شکر به ثبت رسیده است و نامه ثبتش را هم فرستادند.

همه فکر می کردند شما رئیس انجمن می شوید و از کاندیدا نشدن شما تعجب کردند. چرا کاندیدا نشدید؟

گلستان: من بارم زیاد است، سنم هم زیاد شده و انرژی ام کمتر شده است. به همین دلیل خواهش کردم به من رأی ندهند، ولی گفتم که همیشه  درکنارشان هستم و مدام با تلفن درحال مشورت دادن و رایزنی هستیم، اما واقعا توان تعهد رسمی و قانونی نداشتم.

قراراست دقیقاً انجمن چه کار کند؟ ارشاد می خواهد امور گالری ها را به طور کلی به انجمن واگذار کند؟

گلستان : هنوز نه. ما مجمع عمومی تشکیل دادیم و حالا قرار است کمیته های مختلف درست کنیم و با دقت کارها را جلو ببریم. خوشبختانه آقایان حقیقی، فرهادی، ترکمن که قبلا این کار را کرده اند با ما هستند و خیلی به ما مشورت می دهند، به هر حال  باید آهسته آهسته جلو برویم تا کار سر و شکل درست و حسابی پیدا کند.

این روزها بحث هنرمندان، پرونده سازی و ایجاد شائبه های متعدد برای هنر است، به نظر شما هدف این ماجرا چیست؟

گلستان:  اغتشاشاتی است که به راه افتاده، هم برای گالری ها و هم به خصوص تئاتروسینما. وقتی حرف های محسن امیریوسفی، کارگردان آشغال های دوست داشتنی را خواندم، دلم برایش کباب شد که شش سال است منتظر است فیلمش نمایش داده شود، بی هیچ دلیل منطقی هم نشان داده نمی شود، نمی فهمم یک جوان چقدر باید زجر بکشد تا فیلمش روی اکران برود. فکر می کنم این بی عدالتی است. همینطور نمایشگاه ها و تئاترهایی که تعطیل شدند. من فکر می کنم یک موجی می خواهد دولت را تضعیف کند.  و هنر و فرهنگ دارد قربانی می شود .حیف از این همه تاتر و نمایشگاه های خوب که دیده نمی شوند .

همه ما همراهی شما با روحانی تا1400 یادمان هست، آیا امروز پشیمان هستید؟

گلستان:نه، به این دلیل که باید ببینیم اگر روحانی نمی آمد، چه می شد؟ چاره ای جز این نداشتیم. البته فکر می کنم روحانی خیلی کندکار می کند.حل مشکلات  این مملکت به شتاب نیاز دارد و نمی شود کند کار کرد. در دولت مدام دارند از هم ایراد می گیرند و ما هم احساس سر در گمی می کنیم واینطوری همه چیز  کندتر می گذرد . راه چاره این نیست و باید خیلی جدی و تخصصی و حرفه ای جلو بروند و نمی دانم چرا این کار را نمی کنند؟!روحانی به نظرم خیلی فرز و تند و تیز و باهوش و با شهامت آمد اما در عمل مثل خاتمی دارد رفتار می کند .امید وارم نهایت کارش به یک احمدی نژاد دیگر ختم نشود .

و چهارم بهمن کتاب تازه و متفاوتی از شما رونمایی شد: " مجموعه خصوصی لیلی گلستان "

گلستان: بله . تصمیم گرفتم  مجموعه هنرهای تجسمی ام را کتاب کنم. تا به حال در ایران  هیچ مجموعه داری آثارش را در قالب کتاب نمایش نداده است. با خیلی ها صحبت کردم که بیایید همه این کار را بکنید، خیلی ها گفتند ما دوست نداریم مردم بدانند ما چه چیزهایی داریم. این حرف برایم خیلی عجیب بود. به نظرم مردم باید بدانند که سهراب سپهری، زنده رودی و سایر هنرمند های مهم، چه کارهای دیگری کرده اند که هنوز کسی ندیده است. این کارها در خانه من است و دیده نشده و فقط کسانی که به خانه ام آمدند این ها را دیده اند. باید همه این آثار را ببینند. من فکرکردم حتما این کار را انجام بدهم. بالاخره  با نشر چشمه وارد صحبت شدم و این اتفاق افتاد. خیلی با من  همراهی کردند و واقعاً درست و حرفه ای رفتار شد . نشر چشمه بی خود این همه اعتبار کسب نکرده  . برای درست در آمدن رنگ نقاشیها ، خودم دو روز ازصبح تا شب به چاپخانه رفتم و هربار حدود 12-13ساعت آنجا بودم و رنگ ها را کنترل کردم . سر و کله زدن با متخصصین چاپخانه و همراهی  آن ها بامن خیلی لذت بخش بود و کلی تجربه اندوختم .

چند اثر در کتاب است؟

گلستان:  133 اثر است. دو مقدمه دارد، یکی مقدمه خودم و یکی مقدمه دکتر مجابی که خیلی جذاب نوشته اند و  تاریخ مجموعه داری در ایران را روایت کرده اند.

از بین این 133اثر چند اثر را شما خریده اید و چند اثر از خانواده به شما به رسیده است؟

گلستان: شاید فقط پنج شش اثر از خانواده به من رسیده و بقیه را خودم خریدم.

پس مجموعه بزرگی که می گفتند از ابراهیم گلستان وجود دارد، کجاست؟

گلستان: همه  نزد خودشان است .و مجموعه ی فوق العاده ای است . مشخصه ی جالب این کتاب این است که من برای هر اثر یک یادداشت چند خطی نوشته ام .

یعنی برای هر اثر متن نوشته اید

گلستان:  وقتی کارها را از دیوار بر می داشتم و می آوردم تا عکاس، حمید اسکندری از آنها عکاسی کند، برایش تعریف می کردم که  این اثر را چطوری به دست آوردم و از کجا گرفتم، همینطور حس ام را در مورد اثرمی گفتم. بعد از چند دفعه که این کار را تکرار کردم، گفت چرا همین توضیحات را نمی نویسی؟ گفتم کجا؟ گفت زیرعکس ها. خیلی فکر خوبی بود و اصلاً به ذهن من نرسیده بود. وقتی عکس ها را به من داد،  برای هر عکس خاطره آن اثرو حسم را به آن اثر و نظرم را به هنرمند آن اثر نوشتم. بعضی هایش خیلی بامزه و طنزآمیز شده و به نظرم نوشته ها خیلی کمک می کند که کتاب موفقیت خاصی به دست آورد.

از آثار هنرمندان جوان هم در کتاب مجموعه خصوصی لیلی گلستان هم هست؟

گلستان: بله، آثار جوان تر ها هم در بین شان هست. اتفاقاً دکتر مجابی نوشته اند که مشخصه این مجموعه این است که به دلیل ارتباط  من با هنرمندان جوان، آثار آنها هم دراین مجموعه وجود دارد. اثر سه چهار جوان در نقاشی، سه چهار جوان فعال در عکس و همینطور مجسمه در کتاب هست. فکر می کنم  کتابی شده دیدنی و خواندنی.

گالری را نمی خواهید بزرگتر کنید ؟

گلستان: یک روز یک آقایی من را در میدان کنار خانه مان دید و گفت خانم گالری شما برکت دروس است ! من خیلی به هیجان آمدم و قلبم مالامال از عشق به گالری ام شد .

من دوست داشتم که خانه ی من و خانه ی پدری ام به دلیل بار فرهنگی اش تبدیل به یک مکان بزرگ فرهنگی و هنری برای منطقه می شد . خیلی هم برای این کار کوشش کردم اما نشد . شاید صلاح در این بوده .

به قول دوست نازنین از دست رفته ام عباس کیا رستمی که همیشه در این گالری نمایشگاه برگزار می کرد " گالری کوچک گلستان "  را بگذاریم کوچک بماند .

اعتبار به کوچکی و بزرگی نیست .

بخش هایی از این مصاحبه در روزنامه شرق به چاپ رسیده است.