جمعه اختتامیه نمایشگاه "از کودکی..."/ پریسا پهلوان: از نوگرایی تا نوآوری با توران میرهادی

مدیر گالری ویستا هم زمان با اختتامیه نمایشگاه "از کودکی..." یادداشتی را منتشر کرد:

ایران آرت : عصر جمعه 25 آبان، اختتامیه نمایشگاه " از کودکی..." دومین یادبود گالری ویستا برای گرامی داشت بانوی پیشروی فرهنگ و آموزش کودکان، توران میرهادی برگزار می شود. 

این نمایشگاه است به انتخاب بهنام کامرانی با ارائه آثار 17 هنرمند از هفدهم آبان در گالری ویستا به تماشاست.

در این نمایشگاه آثاری از فرح اصولی، ثمیلا امیرابراهیمی، ندا اعظمی، مهناز پسیخانی، مهدیس توکل، تبسم تهم، مهدی حسینی، ستاره حسینی، سمیرا دریا، آذین رستمی، گیزلا وارگا سینایی، ترانه صادقیان، نجوا عرفانی، نفیسه عمران، بهنام کامرانی، وانا نبی‌پور و رضا هدایت ارائه شده که تم محوری آثار کودکی و تحلیل منظرهای گوناگون در خصوص این دوره حساس است.

بخشی از عواید فروش نمایشگاه "از کودکی..." به خصوص سهم گالری در اختیار شورای کتاب کودک قرار خواهد گرفت. 

پریسا پهلوان: از نوگرایی تا نوآوری با توران میرهادی

دکتر پریسا پهلوان، مدیرگالری ویستا و از شاگردان توران خانم در مدرسه معروف فرهاد به همین مناسبت یادداشتی در رسانه ها منتشر کرد:

تأسیس مدرسه‌ی فرهاد در سال 134 با حضور توران میرهادی یک ضرورت فرهنگی و اجتماعی بود.

تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی از سال 1330 تا سال‌های بعد، ظهور نظرات مدرنیستی و تحول‌گرا و نوگرا را بر خانم میرهادی گذاشت.

اولین نشانه‌های نوگرایی در شعر و ادبیات در ابتدای این قرن آغاز شد و نوگرایی در حوزه هنرهای تجسمی و نقاشی مدرن تجلی گشت. روشنفکران و والدین ایرانی با شوق نوگرایی در جستجوی فضایی تازه، دغدغه آموزش‌وپرورش مناسب با این تحولات را داشتند. 

توران میرهادی با اندوخته و آموزش‌های دوران کودکی و تحصیلات در داخل و خارج از کشور و شانس حضور در کلاس‌های اساتید بزرگ و روانشناسی کودک و تأثیرپذیری از تجربیات روز آموزش هنر به ایران بازگشت و مدرسه‌ی فرهاد را تأسیس نمود.

او به‌این‌ترتیب از "نوگرایی" عبور کرد و با کوشش و تلاش مستمر فرهنگی به "نوآوری" دست‌یافت.

توران میرهادی که مشخصات هنر کودک را به‌خوبی می‌شناخت، به آزادانه عمل کردن کودک نیز اعتقاد داشت. لذت کودک از کشف و مشاهده‌ی پیرامون خود تا دست‌یابی به زیبایی‌های آن و آفرینش‌های هنری از طریق تجربه‌های آزاد هنری را بااهمیت می‌دانست. و بازی آزاد و تخیل و بازیگوشی کودکانه را درک می‌کرد و اصل آزادی و تجربه کردن را سرچشمه لایزال خلاقیت می‌دانست و فعالیت‌های هنری را زمینه‌ای نامحدود برای اکتشاف قلمداد می‌کرد.

توران میرهادی اعتقاد داشت نقاشی وسیله‌ی سخن و بیان احساس و اقدام کودک در ارتباط با دنیای خارج است. توران میرهادی به چند اصل در آموزش هنر معتقد بود، مانند فرصت دادن و ایجاد فضایی برای اکتشافات و تشویق برای کشف و بیان آزادانه‌ی احساس کودک، پذیرش و احترام به کودک و سپس تهیه مواد و ابزار و بسترسازی برای تجربه کردن کودک با تصور خودانگیخته‌ی خویش.

نبود مراکز هنری و نمایشگاه‌های هنری و فقدان آموزش‌های هنری در سطح ملی سبب شد تا توران میرهادی که ویژگی‌ها و زمینه‌های رشد کودک مانند کنجکاوی، جستجوگری و تلاش در جهت شناخت پیرامون و پدیده‌های زندگی و نیازهایش را خوب می‌شناخت، در اهداف تأسیس مدرسه‌ی فرهاد به کار بندد.

او با نگاه عمیق و وسیع به هنر کودک تصمیم گرفت خود اقدام کند و در مشارکت و همراهی کارشناسان آگاه و علاقه‌مند و ارتباط با والدین و فراهم‌سازی امکانات مناسب، برنامه‌ی هنر مدرسه را غنی سازد.

میرهادی با تلاش مستمر از سال‌های 1332 تا 1359 برنامه‌های هنری خلاقانه‌ای تدارک دید و مبانی هنرهای تجسمی را با روش کاربردی ارائه کرد تا آفرینش و بیان احساس کودک نقش به سزایی در سال‌های بعدی زندگی او ایفا کند.

وی با نگاه عمیق و آگاهی‌اش دریچه‌های نوینی را بازنمود و در مدرسه فرهاد این اندیشه‌ها اجرایی شده بود. طراحی، نقاشی، آشنایی کودکان با اصول مجسمه‌سازی و فعالیت‌های حجمی، دست ورزی، تجربه‌اندوزی در تکنیک‌های مختلف و رنگ‌شناسی هر بار همراه با شوقی تازه و لذتی فراوان همراه بود. کودکان با دستیابی به احساس امنیت و آرامش وارد آفرینش هنری گروهی و فردی می‌شدند.

اندوخته‌ها و تجربه‌های لذت‌بخش دوران کودکی‌ام در مدرسه‌ی فرهاد با عملکردی آزاد در عرصه‌ی هنر و ادبیات مرا واداشت که آن لذت کودکی، شور و سرخوشی را با الهام از توران میرهادی با کودکان عینیت ببخشم. در طرح‌ریزی برنامه‌های هنری، هنر کودک را به‌مثابه‌ی بیان اساسانش دانسته‌ام و کشف و مشاهده، تجربه‌اندوزی، توجه به نیازها و ویژگی‌ها و تفاوت‌های کودک را همواره مدنظر قرار داده‌ام.

سال‌ها تلاشم بر این بوده تا از طریق هنر به درک بصری، تقویت تخیل، پرورش نوآوری، پیوند با طبیعت و محیط پیرامون، افزایش آگاهی و خلاقیت و ایجاد اعتمادبه‌نفس به کودکان کمک کرده و با مشارکت اولیاء و مربیان آگاه برنامه‌های هنری پرباری برگزار گردد.

این‌چنین است که کودکان با شرکت در فعالیت‌های پرشور هنری، کشف رازهای خاموش طبیعت و جادوی هستی خود را می‌شناسند و توانایی‌های ناشناخته‌شان را درمی‌یابند. 

بی‌شک توران میرهادی نقش تأثیرگذاری در آفرینندگی هنر کودک داشته و می‌توان اذعان کرد، توران میرهادی خود هنرمند بود. یاد و نامش گرامی.