سه روز پایانی هفت نگاه دهم/ارزیابی شفاف و منتقدانه گلستان، والی پور، اقبال، جواهری و ثمری را بخوانید
هفت نگاه در حالی به جمعه پایان دهمین دوره خود می رسد که خانم های برگزار کننده از کیفیت فوق العاده آثار آن و عدم توفیق در فروش می گویند؛ ارزیابی های شفاف این پنج بانوی پیشکسوت گالری دار جالب توجه است
ایران آرت : دهمین دوره فروش آثار هنری "هفت نگاه" با آثاری از 200 هنرمند سوم آذرماه در فرهنگسرای نیاوران آغاز به کار کرد و آثار نقاشی، نقاشى‌خط و مجسمه از هنرمندان پیشکسوت و جوان را در معرض دید علاقه‌مندان به هنر قرار داد.
در این دوره نیز علاوه بر آثار گرانقیمت اساتید پیشکسوت، آثاری از هنرمندان جوان با قیمت‌های متوسط و ارزان به نمایش درآمد تا مخاطبان را به خرید آثار هنری اصل ترغیب کند. گرانترین اثری که در "هفت‌نگاه" دهم به نمایش درآمد تابلویی از سهراب سپهری است که با بهای 700 میلیون تومان به فروش رسید و از سوی دیگر مجسمه‌هایی از یک هنرمند جوان با قیمت 100 هزار تومان مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. دهمین دوره نمایشگاه "هفت نگاه" تا 17 آذرماه پذیرای علاقه‌مندان به هنر است و به بهانه برگزاری این نمایشگاه با بنیانگذاران آن گفت‌وگو کرده‌ایم.
باعث تاسف است که "هفت نگاه" کم دیده شد
لیلی گلستان، مترجم و گالری‌دار، دهمین دوره نمایشگاه "هفت نگاه" را دارای سطح کیفی بالاتری نسبت به دوره‌های قبل دانست و دراین‌باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: با وجود اینکه در دهمین دوره نمایشگاه "هفت نگاه"، حساسیت بیشتری را در جهت بالا بردن کیفیت آثار لحاظ کردیم، اما متأسفانه در فروش شرایط رضایت بخشی را نداشتیم.
او ادامه داد: دهمین دوره این نمایشگاه با تفاوت‌های بسیاری در بحث کیفیت آثار و کاهش قیمت فروش رو به رو بود اما با وجود این مشخصه‌های خوب، متأسفانه فروش چندان رضایت‌بخشی را تجربه نکردیم زیرا کشور در حال حاضر به لحاظ اقتصادی دوره مناسبی را سپری نمی‌کند.
مدیر گالری گلستان درباره دلایل حضور هنرمندان جوان در این دوره از نمایشگاه توضیح داد: چیزی که برای ما مهم بود، حضور هنرمندان شهرستانی و جوان‌ترها در چرخه هنرهای تجسمی است چرا که این هنر سال‌هاست که مختص به تهران شده است.
گلستان تصریح کرد: من طی این مدت سفرهای متعددی به شهرهای مختلف داشته‌ام به همین خاطر نیز دوست دارم که نمایشگاه خاصی برای هنرمندان شهرستانی تدارک ببینم زیرا معتقدم که باید بر این عرصه تمرکز کنیم و از استعدادهای برتر شهرای مختلف بهره‌مند شویم.
او پرفروش‌ترین آثار این دوره از نمایشگاه "هفت نگاه" را متعلق به جوانان شهرستانی خواند و بیان کرد: از نظر من در شهرستان‌ها استعدادهای بسیار خوبی وجود دارد کما اینکه در این دوره از نمایشگاه "هفت نگاه" نیز پرفروش‌ترین آثار مربوط به یک جوان با استعداد از ساری بود که مجسمه‌های بسیار زیبایی داشت.
مدیر گالری گلستان تأکید کرد: تلاش ما این است که هنرمندان با استعداد را در شهرهای مختلف ایران کشف کنیم تا به حال خود رها نشوند؛ البته امیدواریم که بتوانیم شرایط بهتری را برای معرفی این افراد به مجموعه‌داران و علاقه‌مندان به هنر فراهم کنیم.
گلستان درباره کاهش تعداد آثار به نمایش گذاشته شده در دهمین دوره "هفت نگاه" گفت: یکی از عمده دلایل کاهش تعداد آثار از 230 اثر به 200 اثر، سخت‌گیری‌های انجام شده بود که سبب شد حتی بسیاری را از خود برنجانیم، اما ما در راستای افزایش کیفیت دست به چنین اقدامی زدیم.
او اقتصاد هنر را در شرایط نامناسبی خواند و بیان کرد: از نظر من طی چند ماهه اخیر اقتصاد به شدت دچار افت شده است زیرا خرید آثار هنری به روحیه و جیب مردم مربوط است که ظاهراً هر دو آنها در حال حاضر خالی هستند.
مدیر گالری گلستان خاطرنشان کرد: مشکل اقتصاد امروز تنها در عرصه هنر نیست و تمام بخش‌های تولید و خدماتی با آن درگیر هستند البته امیدواریم که به زودی با تدابیر دولت این مشکلات از سر راه برداشته و شرایط بهتری فراهم شود.
گلستان در پایان اظهار کرد: بسیار باعث تأسف است که آثار دهمین نمایشگاه "هفت نگاه" کم دیده شد این در حالی است که ما همیشه در گالری گلستان با حجم زیادی از علاقه‌مندان به هنر رو به رو بودیم به نحوی که عموماً افراد برای دیدن آثار چند روز پیاپی به گالری مراجعه می‌کردند به همین خاطر خلوت بودن فضای گالری برای ما بسیار عجیب و ناخوشایند بود.
افزایش بی‌رویه قیمت آثار در ایران به ضرر مارکت هنر است
مژگان والی‌پور، مدیر گالری والی و دیگر بنیانگذار "هفت نگاه" درباره وجه تمایز دهمین دوره این رویداد گفت: در این دوره با وسواس بسیار در زمینه انتخاب آثار، بسیار سخت گرفتیم. پیش از این فضای "هفت نگاه" بازتر بود و قصد داشتیم هنرمندانی که فرصت زیادی برای قرار گرفتن در نگاه مخاطب و ارائه آثارشان ندارند، این شانس را پیدا کنند که در "هفت نگاه" حضور داشته باشند. ولی امسال انتخاب را سخت‌تر کردیم و برخلاف همیشه که این کار در یک مرحله انجام می‌شد، در 2 و حتی گاه 3 مرحله انتخاب صورت گرفت. به همین خاطر فکر می‌کنم آثار خیلی بهتری انتخاب شدند. همچنین از اساتید نامی آثار خیلی خوبی در این دوره وجود دارد، زیرا هر قدر، قدرت مارکت هنر توسعه پیدا کند آدم‌هایی که مجموعه هنری در اختیار دارند تمایل پیدا می‌کنند آنها را برای فروش عرضه کنند.
والی‌پور ادامه داد: بعضی از مجموعه‌دارها آماده فروش آثار هستند اما نمی‌خواهند آنها را در حراج ارائه کنند و بیشتر به دنبال مخاطبی هستند که هنردوست باشد، به همین دلیل ترجیح می‌دهند آثار را در "هفت نگاه" عرضه کنند. دلیل دیگر هم می‌تواند این باشد که معمولا فروش آثار در "هفت نگاه" نقدی است و فروشنده زودتر به پول خود می‌رسد.
او درباره حضور هنرمندان شهرستانی در "هفت نگاه" دهم گفت: در این دوره از شهرهای بیشتری مراجعه داشتیم و هنرمندانی از شیراز، اصفهان و شمال کشور حضور داشتند. این روزها بُعد مسافت دلیلی بر دور بودن از فضای هنری نیست و هنرمندانی که بخواهند در جریان فضای هنری قرار بگیرند می‌توانند از طریق اینترنت به آثار و روند هنر دسترسی داشته باشند. در نتیجه نبوغ و خلاقیت ارتباطی با حضور در تهران و شهرستان ندارد و همه هنرمندان می‌توانند در این رویدادها شرکت کنند.
او با اشاره به کاهش تعداد شرکت‌کنندگان در این دوره از نمایشگاه گفت: پس از بررسی آثار رسیده به این نتیجه رسیدیم که اگر بخواهیم آثار بسیار خوب را انتخاب کنیم بهتر است به 200 هنرمند اکتفا کنیم. در "هفت‌نگاه" تلاش کردیم هر اثری را ارائه نکنیم و با سخت‌گیری آثار را انتخاب کردیم. البته در "هفت نگاه" نیز مانند یک حراجی، بخش اقتصاد هنر ارجح است، زیرا هر کدام از ما در گالری‌های خود نمایشگاه‌هایی را برگزار می‌کنیم که می‌دانیم فروش نخواهند داشت ولی برای معرفی یک هنرمند با استعداد این کار را انجام می‌دهیم. اما در "هفت نگاه" خلاقیت، کیفیت اثر و امکان فروش رفتن آن اهمیت برابر دارد.
والی‌پور با بیان اینکه در حال حاضر اقتصاد هنر ایران نسبت به 10 سال پیش عالی و نسبت به 4 سال پیش با رکود مواجه است گفت: یک دلیل این موضوع شرایط اجتماعی است و زمانی که جامعه آرامش نداشته باشد مردم انرژی و علاقه روی آوردن به کار هنری را ندارند. حتی افرادی که ثروتمند هستند و درگیر مسائل زندگی روزمره نیستند هم به فکر حظ بصر نیستند. از سوی دیگر می‌بینیم که این روزها جلسات متعددی در زمینه اقتصاد هنر برگزار می‌شود و افرادی که ممکن است حتی تحصیلات بالایی هم در این زمینه داشته باشند به سخنرانی و نقد می‌پردازند، ولی جای کسانی که نمایشگاه برگزار می‌کنند، آثار را قیمت‌گذاری می‌کنند، مخاطب جذب می‌کنند و... در این جلسات خالی است و از تجربیات آنها استفاده نمی‌شود. به کرات دیده‌ام که در این جلسات افراد تاثیرگذار حضور ندارند و در نتیجه این صحبت‌ها هیچ تاثیری در رشد اقتصاد هنر ندارد.
او افزود: از سوی دیگر گالری‌های جدیدی در زمان اوج مارکت هنر ایران آغاز به کار کردند که دغدغه‌ای برای توسعه کیفیت هنر و انجام یک حرکت فرهنگی ندارند. حدود 25 سال پیش که ما آغاز به کار کردیم گالری‌ها بسیار تحت نظر بودند و اگر نمایشگاه‌های مرتب و با کیفیت برگزار نمی‌کردند زیرسوال می‌رفتند. اما در حال حاضر تعدادی از گالری‌ها با سرمایه کلان شروع به کار کرده‌اند و به جای دغدغه فرهنگی در حال بیزنس هستند. این گالری‌ها بیشتر به اقتصاد هنر ضربه می‌زنند.
والی‌پور ادامه داد: چه معیاری وجود دارد هنرمندی که سال گذشته قیمت اثر او 20 میلیون تومان بوده است امسال اثرش را 100 میلیون بفروشد؟ دلیلش آن است که گالری‌دار می‌خواهد خودش را مطرح کند، بنابراین تبلیغات کاذب می‌کند و متاسفانه از سوی مسئولان فرهنگی و افراد ثروتمند هم حمایت می‌شوند. بسیار می‌بینیم که نمایشگاه خوبی از یک هنرمند ناشناس برگزار می‌شود اما کسی از آن استقبال نمی‌کند، در حالی که بعضی نمایشگاه‌ها با تبلیغات سیل جمعیت را به سمت خود می‌کشانند. بنابراین نگاه فرهنگی به آثار هنری افت کرده است.
او با اشاره به حضور خود در حراج تهران گفت: من تاکید می‌کنم که این اتفاق بسیار ضروری و تاثیرگذار است و حراج یک بخش جداگانه در فرهنگ کشور ما است که باید وجود داشته باشد. اما دلیل نمی‌شود که هنرمند جوان یا پیشکسوت ما اثری را که 5 میلیون ارزش دارد 40 میلیون تومان عرضه کند. چند سال پیش مارکت هنر در کشور ما مشکل داشت اما در خارج از ایران اقتصاد هنر ما رشد کرده بود، ولی حالا برعکس شده و آثار خوبی را با قیمت مناسب می‌توان در اروپا و امریکا پیدا کرد. افزایش بی‌رویه قیمت آثار در ایران به ضرر این مارکت است و من از همه بزرگان هنر و مردم می‌خواهم به 10 سال قبل خود بازگردند و جوان‌ها را به قیمت‌های بالا تشویق نکنند چون این کار در اولین قدم به خود هنرمندان ضربه وارد می‌کند.
کیفیت عامل تمایز دهمین نمایشگاه "هفت نگاه" است
آریا اقبال، مدیر گالری آریا، دهمین دوره نمایشگاه "هفت نگاه" را به لحاظ کیفی متمایز از دوره‌های قبل دانست و دراین‌باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: در این دوره از نمایشگاه تعداد آثار کمتری انتخاب و به نمایش گذاشته شد چرا که ما مساله کیفیت آثار را بیشتر مد نظر قرار دادیم لذا به جرات می‌توان گفت که آثار متمایزی را به لحاظ سطح کیفی در این دوره از "هفت نگاه" شاهد بودیم.
او در خصوص حضور پررنگ جوانان و هنرمندان شهرهای مختلف در این نمایشگاه بیان کرد: توجه به جوانان و هنرمندان شهرهای مختلف همواره از جمله سیاست‌گذاری‌های ما و مسائل مورد توجه بوده است اما در این دوره ما تعداد بیشتری از آثار هنرمندان شهرستان‌ها و جوان‌ترها را واجد نمایش دیدیم.
مدیر گالری آریا ادامه داد: در این دوره از نمایشگاه "هفت نگاه" بسیار بیشتر از سایر دوره‌ها آثار متقاضیان به دست ما رسید و استقبال بسیار خوبی انجام شد اما از آنجایی‌که نوع انتخاب آثار بر اساس کیفیت بود، گاهی آثار و هنرمندانی که به‌هیچ عنوان نمی‌شناختیم، انتخاب شدند البته این آثار مورد استقبال عموم قرار گرفتند و فروش خوبی نیز داشتند.
اقبال دلیل کاهش تعداد آثار این دوره از نمایشگاه را تأکید بر بهبود روند این رویداد خواند و اظهار کرد: به جرات می‌توان گفت که این دوره از نمایشگاه "هفت نگاه" به لحاظ کیفی بسیار متمایز از دوره‌های قبل است زیرا برای رسیدن به این تمایز و سطح کیفی، آثار کمتری آن هم با دقت بیشتر انتخاب شدند.
او فروش این دوره از نمایشگاه را کمتر از میزان مورد انتظار دانست و بیان کرد: میزان فروش آثار این دوره از نمایشگاه کمتر از انتظار ما بود البته می‌توان در این راستا زلزله و حادثه وحشتناک غرب کشور را دخیل دانست.
مدیر گالری آریا وضعیت اقتصاد هنر را در شرایط مناسبی خواند و گفت: به نظر من از سال گذشته تا امروز شرایط اقتصاد هنر تفاوت چندانی را تجربه نکرده است.
نمایشگاه "هفت نگاه" بر حضور جوانان تأکید دارد
الهه جواهری، مدیر گالری الهه حضور بیشتر چهره‌های جوان را از جمله وجوه تمایز دهمین دوره از نمایشگاه هفت نگاه دانست و دراین‌باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: مسائل متعددی در راستای رشد کیفی نمایشگاه هفت نگاه هر ساله مد نظر قرار دارد لذا می‌توان گفت که این رویداد هر ساله سطح کیفی بهتری را تجربه می‌کند.
او افزود: با توجه به اینکه امسال نیز تأکیدات ویژه‌ای در راستای رشد کیفیت و قیمت‌گذاری وجود داشت، می‌توان گفت که دهمین دوره نمایشگاه هفت نگاه از دقت بیشتری برخوردار بود.
مدیر گالری الهه درباره کاهش تعداد آثار پذیرفته شده در این نمایشگاه بیان کرد: کمیته انتخاب نمایشگاه "هفت نگاه" هر ساله آسیب‌شناسی‌های لازم را انجام می‌دهد تا در دوره بعد روند بهتری را شاهد باشیم بر همین اساس و با توجه به دقت نظر اجرایی تعداد آثار پذیرفته شده برای نمایش در این دوره کاهش یافت که البته بر سطح کیفی نمایشگاه افزود.
جواهری استقبال هنرمندان شهرهای مختلف برای ارسال آثار به نمایشگاه "هفت نگاه" را قابل توجه خواند و اظهار کرد: امسال نیز نظیر دوره‌های قبل تعداد زیادی اثر از شهرهای مختلف دریافت کردیم که تعداد قابل توجهی از میان آنها انتخاب شدند و البته فروش خوبی نیز داشتند لذا امیدواریم که چنین اتفاقی سبب تشویق بیشتر هنرمندان در سراسر کشور شود تا در دوره‌های بعدی بیشتر شاهد کارهای خوب باشیم.
او افزود: از نظر من بین هنرمندان داخل تهران و سایر شهرها هیچ تفاوت عمده‌ای وجود ندارد چرا که امروز استعدادهای بسیار درخشانی در سطح کشور حضور دارند ضمن اینکه ما در همه شهرها شاهد گسترش فعالیت‌های هنری و رشد گالری‌ها هستیم لذا این بدان معناست که عملاً نمی‌توان تفاوت چندانی بین کار هنرمندان پایتخت‌نشین و سایر شهرها قائل شد.
مدیر گالری الهه ادامه داد: ما مانند هر سال تلاش کردیم تا نمایشگاهی در خور و با کیفیت ارائه کنیم که البته به نظر من این‌گونه نیز بود.
جواهری تأثیر اقتصاد کلان بر هنر را بدیهی خواند و بیان کرد: به طور حتم اقتصاد هنر بخشی از شرایط کلان جامعه است لذا وقتی مردم از نظر اقتصادی دچار ضعف در قدرت خرید شوند، ناخودآگاه تغییراتی را نیز در حوزه اقتصاد هنر شاهد خواهیم بود.
افت اقتصاد باعث لطمه به هفت نگاه است
لی‌لا ثمری مدیر گالری هفت ثمر درباره دهمین دوره "هفت نگاه" گفت: در این دوره آثار را با دقت زیادی انتخاب کردیم و به نظرم نمایشگاه بسیار خوبی شکل گرفت. در تمام طول تابستان و مهرماه در حال ژوژمان آثار بودیم و سعی کردیم بهترین آثار را انتخاب کنیم. تلاش ما این است که نمایشگاه هرسال بهتر از سال قبل باشد و امسال از آن کاملا راضی هستیم.
ثمری ادامه داد: تعدادی از هنرمندان شهرستانی در نمایشگاه امسال فروش بسیار خوبی داشتند و خیلی خوشحال هستیم که آنها توانستند خودشان را نشان دهند. همچنین تعداد شرکت‌کنندگان جوان بسیار زیاد بود و این نشانه فعالیت خوب هنرمندان جوان است. اما با توجه به اینکه امسال سخت‌گیری بیشتری در انتخاب آثار داشتیم تعداد هنرمندان شرکت کننده کاهش پیدا کرد.
او با بیان اینکه افت اقتصاد باعث لطمه به "هفت نگاه" است گفت: اقتصاد هنر کمی افت کرده است چون اقتصاد کشور مشکل پیدا کرده و در این مواقع اولین چیزی که لطمه می‌بیند هنر است. با وجود این همچنان بیشتر خریداران به خرید آثار هنرمندان درگذشته علاقه دارند، هرچند آثار جوانان هم با استقبال خوبی مواجه می‌شود و نمونه‌های بسیار خوبی در این نمایشگاه داشتیم که آثار هنرمندان جوان با استقبال خوبی مواجه شد.
ثمری افزود: با وجود این ما سعی خودمان را می‌کنیم و مجموعه خوبی را شکل داده‌ایم که 10 سال است به کار خود ادامه می‌دهد. امیدوارم وضع اقتصاد کشور رونق پیدا کند تا اقتصاد هنر هم پیشرفت کند. همچنین فرهنگسرای نیاوران همکاری خوبی با ما داشت و بینندگانی از اقشار مختلف برای بازدید آثار به نمایشگاه محل آمدند.
گفتنی است دهمین دوره هفت نگاه با مشارکت گالرى‌هاى آریا، الهه، گلستان، والى، هفت ثمر و ماه مهر با هدف رونق‌افزایى به اقتصاد هنر و ارائه آثار هنرى اصیل با قیمت‌هاى مناسب، تا هفدهم آذر ماه در فرهنگسرای نیاوران، روبروی پارک نیاوران ادامه دارد.
