امیر دژاکام: نمایش "مکبث" بهترین کار من است / "مکبث" با محبت مدیران پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه آمد / شرایط تلخی است برای شخصی که چهل سال فعالیت هنری دارد
امیر دژاکام نمایش "مکبث" را یکی از بهترین کارهای خود دانست و گفت: در این کار نگاه تازهای به نمایشنامه "مکبث" شکسپیر دارم.
ایران آرت: امیر دژاکام نویسنده، کارگردان و استاد دانشگاه، با بیان این که چهل سال سابقه کارگردانی دارد و نخستین نمایشاش را در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به صحنه برده، گفت: من از سال اول دانشگاه پس از این که 5-6 نمایش را در تالار مولوی و سالن چهارسو اجرا کردم، در تالار وحدت به صحنه رفتم. اما وقتی تصمیم گرفتم نمایش "مکبث" را اجرا کنم با شرایطی روبرو شدم که متفاوت با چیزی بود که از آن شناخت داشتم. برای این نمایش تعدادی بازیگر انتخاب کردم و به دستیارانم گفتم. آنها به من اعلام کردند، این بازیگران رقمهای 20 میلیون، 50 میلیون و 15 میلیون تومان درخواست کردند. وقتی رقم دستمزد بازیگران را جمع بستم، رقمی شد حدود 200 تا 300 میلیون تومان به جز دکور، لباس و سایر موارد.
او افزود: برای همین با یکی دو تهیهکننده صحبت داشتیم، آنها گفتند: شما کارگردان شناخته شدهای هستید ولی "مکبث" نه؛ کمدی و سرگرمی کار کنید". من نیز گفتم: نه. حالا باید انتخاب میکردم یا کارگردانی و فعالیت هنری را به اتمام برسانم یا به کارم ادامه بدهم. پس تصمیم گرفتم بازیگر تربیت کنم و برای همین از بین دانشجویانم در دانشگاه دو نفر، از بین هنرجویان در موسسه 4-5 نفر و از بین جوانانی که طی فراخوانی مراجعه کرده بودند 5-6 نفر انتخاب و گروه تشکیل شد. البته چهار نفر از بازیگران یعنی الناز تاریخی، احمد داوودی، آناهیتا صفیخانی و مریم یوسف، افراد شناخته شدهای هستند و بسیار کار کردهاند.
کارگردان" سهگانه میتراس" ادامه داد: اما مشکل مالی همچنان وجود داشت و گفتم: حالا هزینه لباس را چه کار کنم؟ در نتیجه در بخش "میهمان" سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر شرکت کردیم و جشنواره کمک هزینهای پرداخت کرد که برای لباس نمایش هزینه شد. البته طراح لباس و آهنگساز نیز بدون ریالی دستمزد کار کردند و در نهایت نمایش "مکبث" آماده شد.
دژاکام نمایش "مکبث" را یکی از بهترین آثاری دانست که توسط کارگردانان بسیاری به صحنه رفته و اضافه کرد: این اثر مطرح در سراسر دنیا و در کشور ما نیز توسط هنرمندان خیلی خوبی به صحنه رفته است.
او نمایش "مکبث" را یکی از بهترین کارهای خود دانست و تصریح کرد: در این کار نگاه تازهای به "مکبث" دارم و نخستین "مکبث" چند صدایی است که شکل گرفته است. همه انسانهای این اثر با استدلال سخن میگویند فلسفه، منش و نگاه دارند. تمام افرادی که در "مکبث" حتی احتمال رد شدنشان در صحنه وجود دارد و یا جزو سیاهلشکرها هستند در کنار کاراکترهای اصلی به سخن درمیآیند و قصههای خود را میگویند. این اثر را از ابتدا تا انتها دوباره نوشتم برای این که دوباره همه با هم بیاندیشیم و این که چطور روابط فردی میتواند روابط جمعی بهتری به وجود بیاورد.
دژاکام درباره فیزیکال بودن این نمایش، توضیح داد: امروزه تئاترفیزیکال هیجان بیشتری در خود دارد و جوانان ارتباط بهتری با آن برقرار میکنند. البته در کنار فیزیکال بودن "کلمه" را نیز با آن پیوند زدم. از هر شخصی که اهل فکر، قلم و اندیشه است دعوت میکنم تئاتر "مکبث" را ببیند.
او با ابراز تاسف برای شرایطی که در تئاتر کشور به وجود آمده، اظهار داشت: تئاتر مکانی برای سرگرمی و بلیت خریدن برای دیدن بازیگران و چهرهها شده است. تئاتر گوهر نابی برای فهمیدن است ولی این فهم مشترک تبدیل به سرگرمی شده. تئاتر "مکبث" با محبتی که مدیران پردیس تئاتر شهرزاد داشتند به صحنه آمد و شبی سه میلیون و 500 هزار تومان کرایه را از من نگرفتند. این نمایش به تبلیغات احتیاج دارد. چیزی نزدیک به 500 پوستر در ابعاد 50 در 70 نزدیک به یک میلیون و 500 هزار تومان هزینه دارد. در حالی که حقوق هیات علمی من بعد از 28 سال سه میلیون و 800 هزار تومان است. این شرایط، شرایط تلخی است برای شخصی که چهل سال فعالیت هنری داشته و دارد؛ حالا میخواهد یک اثر را به صحنه ببرد و ذره ذره فکر، جان و عمرش را بدهد تا یک نمایش به اجرا برسد.
کارگردان "امپراتور و آنجلو"، گفت: از وزیر و نمایندگان محترم کمیسیون فرهنگی مجلس سوال دارم، آیا تئاتر مکانی است برای کسب درآمد؟ من به آنها میگویم: بله تئاتر باید تماشاگر داشته باشد؛ اما وقتی تماشاگر تئاتر را به شو، واریته و جوک گفتن عادت میدهیم آیا از آن چیزی برای اندیشدن و فهمیدن باقی میماند؟
کارگردان "با دهانی پر از سیب" افزود: پس از سالها فعالیت امروز باید به این بیاندیشدم که کار بعدی را کمدی "درپیت" کار کنم؟ تا هفتصد، هشتصد میلیون درآمد داشته باشم و بتوانم ماشین مدل بالا سوار شوم. با چهارتا چهره یک نمایش اجرا کنم. آیا پس از این همه سال فعالیت نباید از حداقلها بهرهمند باشم؟ با من و دانشجوی سال اول دانشکده باید یک مدل رفتار شود؟
نویسنده، کارگردان و تهیهکننده نمایش "مکبث" امیر دژاکام است. این اثر که براساس نمایشنامه مشهور "مکبث" شکسپیر نوشته شده تا دوم اردیبهشت در پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه میرود. الناز تاریخی، احمد داوودی، آناهیتا صفی خانی، مریم یوسف، ابوالفضل جمشیدی، حامد پور محمد، عارف عباسی، پروا محزون، شایان یزدان شناس، ناصر عزتی، الناز ملک پور، مصطفی غیاثی، شقایق خاکی پور، پریا سلامی، محمد آقا علی اکبری، طاها عابدی، ماهان عابدی و علی افضلی بازیگران نمایش هستند.
حسین شهبازی و غزاله جهانبین دستیاران کارگردان محسوب میشوند.