محمد رحمانیان: به صورت نانوشته ممنوع‌الکار شدم / اجازه اجرای متن‌های بیضایی را ندارم
محمد رحمانیان گفت: بعد از مسئله ممنوع‌الخروجی و احضارم به دادسرا، عملاً و به صورت نانوشته ممنوع‌الکار شدم.
ایران آرت: موسیقی-نمایش "لیلا و چند مسافر" شامل دو نمایشنامه با دو موضوع مختلف است که یکی بر داستان جانباز شیمیایی بمباران سردشت استوار است و دیگری حول محور پنج شخصیت مسافر شهر مشهد می‌گردد که به امید معجزه راهی حرم امام رضا(ع) شده‌اند. نمایشی با رگه‌های مذهبی از محمد رحمانیان که این روزها در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است.
به گزارش ایران آرت، به بهانه این نمایش، سبا حیدرخانی در خبرگزاری ایلنا با محمد رحمانیان گفت‌وگویی داشته که در ادامه بخش‌هایی از صحبت‌های رحمانیان را خواهید خواند.
** اساسا قرار نبود در این زمان این نمایش را در ایرانشهر کار کنم؛ حتی همین حالا هم اگر تابلوی جلوی در ورودی تماشاخانه را ببینید برای تیر و مرداد ۹۷ نوشته به مدت بیست روز نمایش «لاله‌زاری‌ها سال ۵۸ هجری شمسی» روی صحنه می‌رود. بعد از اتفاقاتی که سر نمایش «ترانه‌های قدیمی: پیکان جوانان» افتاد و مساله ممنوع‌الخروجی و احضارم به دادسرا و باز شدن پرونده پیش آمد، عملا و به صورت نانوشته‌ای من ممنوع‌الکار شدم و این قضیه تا همین چند روز پیش ادامه داشت. نمونه‌اش قرار نمایشنامه‌خوانی «افرا» بود که ناگهان و با یک تلفن گفتند اجرا نشود. بنابراین تا آخرین لحظات نمی‌دانستم اجازه کار دارم یا نه و در چنین شرایطی عملا فرصت برای اجرای «لاله‌زاری‌ها سال ۵۸ هجری شمسی» از بین رفت؛ نمایشی کمدی که از اسمش هم معلوم است درباره حوادث تئاتر لاله‌زار در اولین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی است.
** قرار بود «روز واقعه» را نمایشنامه‌خوانی کنیم که موسیقی متنش را هم علیرضا افکاری ساخت و با گروه ارکسترش اجرا کردیم و ترانه اورژینالی که برای این نمایشنامه‌خوانی سروده شده بود را هم علی زندوکیلی خواند. حالا احتمالا در تصمیمی جدید، به من گفته‌اند که آقای بیضایی مجوز دارد و آثارش را دیگران می‌توانند کار کنند، محمد رحمانیان هم فعلا اجازه کار دارد اما محمد رحمانیان حق ندارد اثری از بهرام بیضایی را اجرا کند! بنابراین فعلا به من گفته‌اند «روز واقعه» بیضایی را که انقدر برایش زحمت کشیده‌ایم امکان ندارد بتوانی کار کنی!
** «روز واقعه» نمایشی بود که من براساس فیلم‌نامه آقای بیضایی تنظیم کرده بودم و فکر می‌کنم یکی از بهترین آثار آقای بیضایی و مهم‌ترین اثر مذهبی است که در طول این چهل سال نوشته شده و همیشه خیلی دلم می‌خواست این اثر را اجرا کنم. خب امروز به من این حرف را گفته‌اند که محمد رحمانیان نمی‌تواند حتی یک نمایشنامه از بهرام بیضایی را روی صحنه ببرد.
** من هر دو اثری که از آقای بیضایی روی صحنه برده‌ام یعنی «مجلس ضربت زدن» و «آئینه‌های روبرو» جزو آثاری بوده که خود ایشان گفته جزو بهترین تجربه‌های اجرایی در این مملکت است و فکر می‌کنم «روز واقعه» مهم‌ترین تجربه تئاتر مذهبی در ایران می‌تواند باشد اما امروز جلویش را گرفته‌اند. امیدوارم این مسائل حل شود. نمی‌دانم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این را می‌داند یا نه؛ اگر راهمان بدهند شاید خودمان سراغ وزیر برویم. در اجرای همین «لیلا و چند مسافر» هم آدم‌های مختلفی ریش گرو گذاشتند تا توانستیم چند شب این نمایش را اجرا کنیم.
** در اجرای اول آقای حبیب رضایی نقشی را اجرا می‌کرد که وقتی با ایشان تماس گرفتم اعلام کرد دیگر مایل نیست با من همکاری کند. فکر می‌کنم ایشان دیگر اساسا نمی‌خواهد در تئاتر با من همکاری کند. نامه‌ای نوشت و عذرخواهی کرد و من هم از ایشان تشکر کردم. به‌هرحال ما بیست سال باهم همکاری کردیم؛ اولین نمایش حبیب رضایی در سال ۷۶ با نمایش «مصاحبه» بود و امروز بعد از ۲۱ سال تصمیم گرفته دیگر با من همکاری نکند. دلایلش را خودش می‌داند. فکر می‌کنم مساله پیچیده‌ای نیست؛ از یک زمانی دیگر برخی نمی‌توانند یا دوست ندارند با هم کار کنند و به‌نظرم طبیعی است. نه دعوا و مرافعه‌ای در کار است نه چیز دیگری، فقط مساله عدم همکاری است.
** در اپیزود لیلا من معجزه را در این دیدم که امام رضا به کمک یک دوتارنواز خراسانی می‌آید تا بتواند سازش را بنوازد. این می‌تواند چالش برانگیز و مناقشه‌آمیز باشد که چطور وقتی بخشی از دیدگاه رسمی می‌گوید در مشهد که مدفن امام هشتم است موسیقی زنده حق اجرا ندارد اما همان امام رضا قرار است در این نمایش به کمک جانباز شیمیایی دوتوارنوازی برود که موسیقی‌اش را بنوازد.
** تصمیمم این بود که این کار را در ماه رمضان امسال و در تالار وحدت اجرا کنم اما تالار وحدت ترجیح داد سالنش کاملا خالی بماند اما آن را به ما ندهد! این تصمیم‌شان احتمالا در ادامه همان ماجرای ممنوع‌الکاری من بود که باید بگویم متاسفانه مدیران ما کاسه‌های داغ‌تر از آش‌اند
** تمایل به اجرا در ماه رمضان از یک تجربه شخصی من می‌آید. سال 95 نمایش «مجلس ضربت زدن» را در ماه رمضان اجرا کردم و دیدم اتفاقا چه امکان خوبی برای تماشاگران است که در دیروقت شب به تماشای تئاتر بیایند. ماه رمضان یکی از بهترین زمان‌ها برای نمایش است و دلیلش را نمی‌دانم اما فکر می‌کنم در این ماه تماشاگران، مخاطبان بهتری هستند.
