خاطره بازی با پلی به نام ایتالیا
فلورانس ایتالیا پلی دارد که از نظر معماری و داستانهای اسرارآمیزی که درباره تونل مخفی تعبیهشده در آن نقل میشود، شهرت جهانی دارد.
کشور ایتالیا از جمله کشورهای زیبای قاره اروپاست. شهرهای مختلف این کشور جاذبههای متفاوتی دارند. از جمله مناطق بسیار دیدنی برای دیدن در این کشور، پلهای قدیمی ساختهشده روی رودخانه آرنو هستند. یکی از این پلها به ایتالیایی «پونته وچیو» نامیده میشود که از قدیمیترین پلهای کشور ایتالیاست و در شهر فلورانس قرار دارد.
پونته وچیو (Ponte Vecchio) که یکی از آثار شاخص کشور ایتالیاست، از نظر هنری برای بسیاری از هنردوستان و علاقهمندان به تاریخ هنر، قابل توجه است. این پل در مرکز شهر فلورانس قرار گرفته و از جمله مهمترین پلهای جهان بهشمار میرود، چون از جنبه تاریخی و هنری، ارزشهای منحصربهفردی دارد.
گنجینهای پنهان در دالانهای پل
این پل در زمان رومیان باستان، محل عبور و مرور از روی رودخانه آرنو در باریکترین بخش آن بود. گفته میشود که برای اولینبار در سال ۹۹۶ میلادی نام این پل در اسناد تاریخی آمد، بعد از آن در سال ۱۱۱۷ میلادی پل براثر سیل تخریب شد و در سال ۱۳۳۳ میلادی بهجز دو ستون اصلی، بقیه این بنا بازسازی شد. البته در سالها و دهههای بعد نیز براثر طغیان رودخانه آرنو، سیل آسیبهایی به «پونته وچیو» زد و این بنا بارها مرمت شد.
در قرن شانزدهم میلادی یک معمار، نقاش و مورخ تاریخ هنر به نام «جورجیو واساری» به دستور رییس خانواده مدیچی که حاکم وقت آن منطقه بودند، یک کریدوری را در شهر فلورانس برای ارتباط دو منطقه «پلازو وچیو» و «پلازو پیتی» ساخت که محل عبور آن از روی رودخانهی آرنو، پل «پونته وچیو» بود.
این کریدور محل نگهداری و نمایش آثار هنری ارزشمندی بود و اعضای خانواده مدیچی که قدرت زیادی در منطقه داشتند، برای پنهان کردن گنجینهشان و همچنین رفتوآمد، از این کریدور استفاده میکردند.
معماران، پل «پونته وچیو» را بنایی کاملا هارمونیک میدانند. این اثر سه دهانه دارد و در ابتدا بهعنوان یک ساختار دفاعی طراحی شده بود که در ایتالیای قرون وسطی از آن، در زمان جنگ استفاده میشد. هرچند شهر فلورانس با دیوار احاطه شده بود، اما دشمنان میتوانستند با قایق و از طریق رودخانه آرنو به شهر حمله کنند.
تشکیل زنجیرهای برای نجات آثار هنری
از آنجا شهر فلورانس منطقهای سیلخیز بوده، ساکنان شهر در طول قرنها بارها شاهد وقوع این رخداد طبیعی بودهاند. از جمله در سال ۱۹۶۶ میلادی که سیل بسیار سهمگینی در شهر آمد و پل «پونته وچیو» که قدیمی و آسیبپذیر بود، با ضربههایی که تنه درختان و آبهای خروشان به بدنهی آن وارد کردند، مورد تهدید قرار گرفت.
در آن زمان، تعداد قابل توجهی از آثار هنری در بناهای ساختهشده روی این پل نگهداری میشدند. به همین دلیل، برخی ساکنان فلورانس برای نجات میراث هنریشان، زنجیرهای انسانی را تشکیل دادند و آثار را محل نگهداریشان به منطقهای امن منتقل کردند.
بعدها یکی از حاضران در این رویداد تعریف کرد که فشار آب روی پل، ارتعاشهایی را مانند نتهای موسیقی ایجاد میکرد، هرچند در این اتفاق وحشتناک کسی آسیب ندید و آثار نیز سالم ماندند.
قصابیهای دوره رنسانس!
در زمان ساخت پل «پونته وچیو» با هدف جبران هزینههای صرفشده برای این ساختوساز، دولت فلورانس در فاصله کمی پس از تکمیل شدن بنا، اجازه ساخت ۴۶ مغازه را روی آن صادر کرد؛ اما چون جنس مغازهها از چوب بود و احتمال آتش گرفتنشان وجود داشت، بار دیگر از سنگ ساخته شدند.
دولت در سال ۱۴۴۲ میلادی این دکانها را که کارشان را شروع کرده بودند، به انجمن صنفی قصابها واگذار کرد و به این ترتیب، در سالهای بعد، این پل به مرکز خرید و فروش گوشت در فلورانس تبدیل شد.
فروش جواهر بهجای گوشت
معماری پل «پونته وچیو» آن را بیشتر به یک خیابان شلوغ با مغازههای متعدد شبیه کرده است. در سراسر این پل، مغازههایی ساخته شدهاند که امروزه طلا و جواهرفروشی هستند، هرچند در گذشته چنین کاربریای نداشتند؛ در ابتدای راهاندازی مغازهها روی پل، در آنها گوشت فروخته میشد، اما قصابها در سال ۱۵۹۳ مجبور شدند از آنجا بروند، چون بوی گوشت به مذاق حاکمان شهر که در همان نزدیکی ساکن بودند، خوش نمیآمد.
در قرن شانزدهم میلادی نیز تغییراتی در روبنای مغازهها ایجاد شد. در نهایت در قرن هفدهم، پل «پونته وچیو» ظاهر امروزی خود را پیدا کرد.
خطر از بیخ گوش «پونته وچیو» گذشت
نقل شده که در سال ۱۹۳۸ موسیلینی - نخستوزیر ایتالیا - از هیتلر که بهعنوان مهمان به ایتالیا سفر کرده بود، خواست تا شهر زیبای فلورانس را از روی پل «پونته وچیو» تماشا کند. برخی معتقدند که همین اتفاق بعدها باعث شد این پل در جنگ جهانی دوم، به تنها پلی تبدیل شود که هیتلر از تخریب آن چشمپوشی کرد.
در زمان جنگ جهانی دوم هنگامی که ارتش آلمان به رهبری هیتلر در حال عقبنشینی از ایتالیا بود، رهبر نازیها دستور تخریب پلهای روی رودخانه آرنو را صادر کرد تا جلوی پیشرفت متفقین را بگیرد؛ اما در این میان، پونته وچیو از زیر دست هیتلر جان سالم بهدر برد، البته ارتش آلمان در دو طرف پل، سنگهای بزرگی را برای بسته شدن راه قرار داد.
درباره دلیل تخریب نشدن این پل در زمان جنگ جهانی اول، روایتهای دیگری نیز نقل شده است.
دو پل دیگری که در اطراف و همسایگی «پونته وچیو» قرار دارند، پل «آله گرازیه» و پل «سانتا ترینیتا» هستند.
شاهده یوسفی - ایسنا