نمایشگاهی عجیب از کتابهای سفید در امارات
یک نمایشگاه مملو از کتابهای سفید و بدون عنوان با هدف مورد توجه قرار دادن فقدان کتاب در کتابخانه دانشگاه بغداد برگزار شده است.
ایران آرت: در طبقه دوم "بیتالحکمه شارجه" کتابخانه و مرکز فرهنگی واقع در امارات متحده عربی بیش از ۳۰۰۰ کتاب در قفسهها به نمایش گذاشته شده است با این تفاوت که صفحههای تمامی این کتابها سفید و خالی است؛ کتابهایی که حتی طرح روی جلد آنها هم بیآنکه عنوانی داشته باشند کاملا سفید هستند.
این کتابهای خالی نمایشگاه "۱۶۸:۰۱" را که توسط "وفا بلال" هنرمند آمریکایی –عراقی ترتیب داده شده است تشکیل دادهاند. این نمایشگاه درحقیقت با هدف مورد توجه قرار دادن کتابخانههای موسسهها و دانشگاههای عراق که در جریان جنگ از بین رفتهاند برگزار شده است.
عنوان این نمایشگاه نیز از یکی از بخشهای ویرانکننده تاریخ بغداد یعنی محاصره بغداد توسط مغولها در سال ۱۲۵۸ برگرفته شده است. در زمان حمله مغولها به بغداد مسجدها، کتابخانهها و بسیاری از اماکن دیگر غارت و ویران شدند.
"بلال" در گفتوگو با "نشنال" میگوید: "میگویند در زمان حمله مغولها به بغداد، مهاجمان کتابهای "بیتالحکمه" را درون رود "دجله" ریختند. میگویند آب رود به مدت هفت روز به دلیل حل شدن مرکب کتابها سیاهرنگ بوده است."
به گزارش ایسنا این هنرمند به همین دلیل نیمی از عنوان این نمایشگاه را با اشاره به هفت روزی که "دجله" سیاه شده بود "۱۶۸" انتخاب کرده است: هفت روز معادل ۱۶۸ ساعت.
"بلال" که استاد مدرسه هنر تیش واقع در نیویورک است میگوید هنوز صحت داستان رود "دجله" برای کارشناسان تایید نشده است و بسیاری معتقدند این داستان بیشتر به عنوان نمادی برای بیسواد و یا بیعلاقه نشاندادن مغولها روایت شده است؛ با این حال او این داستان را نماد خوبی برای اشاره کردن به معضل کنونی میداند: فقدان دسترسی دانشجویان دانشگاههای پایتخت عراق به منابع مورد نیاز.
"بلال" اظهار میکند: "تمام کتابخانه دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه بغداد در جریان تهاجم آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ از بین رفت. با حمله غارتگران به این کتابخانه و آتش گرفتن آن حدود ۷۰هزار کتاب خاکستر شد. حالا با گذشت بیش از ۱۷ سال از این حادثه کتابهای بسیار کمی در این کتابخانه برای دانشجویان هنر وجود دارد."
بخشی از نام نمایشگاه "۱۶۸:۰۱" نیز از نخستین دقیقه این حادثه غمانگیز برگرفته شده است.
این هنرمند معتقد است این کتابها درحقیقت جایگزین خواهند داشت. این کتابها درعین حال که نمادی از نابود شدن کتاب و فرهنگ هستند همچنین بازدیدکنندگان را به احیای این فقدان دعوت میکنند. بنابراین این کتابها به وسیلهای برای ایجاد تغییر تبدیل میشوند. بازدیدکنندگان از این نمایشگاه میتوانند کتابی را از مجموعهای از کتابها که بر روی میزی در نمایشگاه قرار داده شده جایگزین یکی از این کتابهای خالی قفسه کنند. کتاب سفید هم به عنوان یادگاری از حضور آنها در این نمایشگاه به بازدیدکنندگان اهدا خواهد شد.
کتابهایی که با کتابهای سفید جایگزین میشوند درحقیقت همان کتابهایی هستند که دانشجویان عراق به آنها احتیاج دارند. خریداری این آثار در فضای نمایشگاه مقدور است.
این نمایشگاه قصد دارد در نهایت سههزار کتاب را جایگزین کتابهای سفید بکند. زمانی که این نمایشگاه در ۲۱ مارس به پایان برسد این کتابها به دانشگاه بغداد ارسال خواهند شد.