تجارت پرسود کتاب در آفریقا / نویسنده‌هایی که شهرت جهانی پیدا کردند
در آفریقا ادبیات گرچه موضوع جدیدی است ولی هنر و ادبیات شفاهی عمری به قدمت تشکیل قبایل این قاره دارد و مردم نسبت به این ادبیات حساسیت خاصی دارند.
ایران آرت: در حالی که چند ماهی از سال جدید میلادی می‌گذرد انتشارات کشورهای غربی به خصوص بازار کتاب آمریکا از ورود بسیاری از کتاب ها و رمان‌های نوشته شده توسط نویسندگان آفریقایی خبر می‌دهند. حالا دیگر اکثر کتابدوستان آمریکایی با چینوا آچه‌به و نویسندگانی مثل صفی عطا و بن اوکری آشنایی کامل دارند. "کمی بی‌تفاوتی" نوشته "صفی عطا"، "جاده گرسنگی" نوشته "بن اوکری"، "همه چیز فرو می‌پاشد" نوشته "چینوا آچه‌به" و رمان‌هایی مثل "خوشه‌های گندم" نوشته "نوگاگی تیانگو" نویسنده کنیایی در بازار کتاب آمریکای شمالی از طرفداران زیادی برخوردار هستند.
به گزارش ایبنا، در آفریقا ادبیات گرچه موضوع جدیدی است ولی هنر و ادبیات شفاهی عمری به قدمت تشکیل قبایل این قاره دارد و مردم نسبت به این ادبیات حساسیت خاصی دارند. البته حتی در پایان قرن بیستم نیز تیراژ کتاب‌ها در کشورهای آفریقایی به ندرت از ده هزار عنوان تجاوز می‌کند و معمولاً چاپ کتاب‌های غیردرسی در اکثر کشورهای قاره سیاه مسئله‌ای نادر است ولی اشباع بازار آمریکای شمالی از نویسندگان سیاه نشان از قدمت تاریخی ادبیات این قاره دارد.
البته در سال‌های اخیر صنعت نشر کتاب به یک تجارت پرسود و عامل رشد اقتصادی در بعضی از کشورهای آفریقایی مثل نیجریه تبدیل شده است. گادبه آدداپو رئیس اتحادیه ناشران نیجریه میزان درآمد ناخالص این کشور از طریق فروش کتاب را سالانه یک میلیارد دلار تخمین می زند. وی ماه می گذشته در یک کنفرانس بین‌المللی با حضور ناشران خارجی در لائوس ادعا کرد صنعت نشر کتاب در نیجریه به یکی از ابزارهای رشد اقتصادی کشورش تبدیل شده است. وی گفت: امروز نقش کتاب و چاپ آن در رشد اقتصادی قاره آفریقا نزدیک به 6درصد است.
الکساندر دریتو معاون دبیر کل مرکز قلم کنیا نیز از رشد سهم بازار کتاب در اقتصاد کشورهای آفریقایی می‌گوید و در این میان وب سایت شخصی نویسندگان آفریقایی را نیز نباید نادیده گرفت. وی گفت: امروزه ادبیات قاره آفریقا به خاطر رشد صنعت چاپ در این قاره تحول عظیمی را شاهد است ولی متاسفانه عدم وجود جوایز و مراسم تقدیر از نویسندگان انگیزه آنها را برای چاپ کتابشان در داخل این قاره کاهش داده است. این روزها اکثر نویسندگان مطرح آفریقایی کتاب‌های خود را به زبان‌های خارجی ترجمه و در بازار کتاب کشورهای آمریکا و اروپا چاپ می‌کنند.
دریتو اعتقاد دارد البته معضل اصلی بازار کتاب و صنعت چاپ و نشر کتاب در قاره آفریقا وجود زبان‌های محلی بسیاری است که تعداد آنها به 3 هزار می‌رسد. بسیاری از این زبان‌ها نوشتار خاصی ندارند و مخاطبان نویسندگان آفریقایی به خاطر همین تعدد زبان‌ها به طور خودکار کاهش می‌یابد. البته شرکتهای تولید کتاب صوتی در بعضی از کشورها مثل غنا، کنیا و نیجریه تا حدی در اشاعه فرهنگ کتاب تاثیرگذار بوده‌اند. کتاب‌های دیجیتال نیز با رشد و توسعه شبکه‌های اینترنت در کشورهای آفریقایی طرفداران خاص خود را دارند. در حال حاضر 450 میلیون نفر در قاره آفریقا به اینترنت دسترسی دارند و جای امیدواری وجود دارد که به غیر از مصر و آفریقای جنوبی دیگر کشورها نیز بتوانند سهم خود را از این امکان دانلود کتاب‌های دیجیتال زیاد کنند.
یکی از شرکتهای فعال در کشورهای آفریقایی موسسه خیریه ورلدریدر (Worldreader) است که سهم عمده‌ای در دسترسی مردم قاره آفریقا به کتاب‌های دیجیتالی دارد. از سال 2010 که این موسسه فعالیت خود را آغاز کرد، در کتابخانه دیجیتالی‌اش با همکاری 425 ناشر از سراسر جهان بیش از 35هزار عنوان کتاب در 162 کشور آفریقایی فراهم آورده است. گفته می‌شود نزدیک به 2 میلیون دلار برای ایجاد این کتابخانه هزینه شده است.
امسال سمینارها و کنفرانس ناشران آفریقایی تعدادشان بیشتر از سال گذشته است و انتظار می‌رود همکاری این ناشران بتواند در افزایش سهم بازار کتاب آفریقا در اقتصاد این کشورها تعیین کننده باشد. در نایروبی 14 تا 15 ژوئن امسال ناشران آفریقایی درباره راهکارهای توسعه صنعت چاپ کتاب و افزایش سهم کتاب در قاره سیاه با یکدیگر به تبادل نظر خواهند پرداخت. ناشران امیدوارند بتوانند نویسندگان بیشتری به دنیای خارج معرفی کنند.
