روایت یک کارگردان از توقیف 6 ساله فیلمش / حوادث 88 تنها بخشی از فیلم است
محسن امیریوسفی میگوید فیلم "آشغالهای دوستداشتنی" را به جشنوارههای خارجی نداده است چون اعتقاد دارد این فیلم باید اولین نمایشش در ایران باشد.
ایران آرت: بالاخره محسن امیریوسفی بعد از شش سال دوری از گفتوگوی صریح مطبوعاتی، درباره سرنوشت فیلم توقیفشده "آشغالهای دوستداشتنی" لب به سخن گشود و درباره این فیلم گفتوگو کرد. علت این گفتوگو هم پرکردن فرم جشنواره برای حضور در سیوهفتمین جشنواره ملی فیلم فجر بود! البته کمی عجیب به نظر میرسد که بعد از شش سال هنوز با امید و اراده تلاش میکند که فیلمش دیده شود!
"آشغالهای دوستداشتنی" فیلمی درباره خانواده یک زن (شیرین یزدانبخش) است که به کمک احتیاج دارد، ولی در این مسیر اتفاقاتی میافتد! در این فیلم اکبر عبدی در نقش شوهر، صابر ابر در نقش پسر بزرگ، حبیب رضایی در نقش پسر کوچک، هدیه تهرانی در نقش دخترخاله، نگار جواهریان در نقش دوست و شهاب حسینی در نقش برادر بازی میکنند.
بخشهایی از گفتوگوی محسن امیریوسفی با فرانک آرتا در روزنامه شرق را بخوانید.
فیلم "آشغالهای دوستداشتنی" در سال 1391 ساخته شد؛ قریب به شش سال پیش! هرساله هم فرم تقاضای شرکت در جشنواره فیلم فجر را پر کردهاید و هر سال هم به بهانههایی، از سوی مسئولان جشنواره کنار گذاشته شده است! حالا هم اخیرا با عزمی راسخ بار دیگر فرم سیوهفتمین جشنواره ملی فیلم فجر را پر کردید. با چه انگیزه و امیدی دوباره چنین کاری را انجام دادهاید؟
چون ما ناگزیریم از امیدواری. چون در آشغالهای دوستداشتنی هم قصه آدمهایی روایت میشود که به امید بهترکردن جهان پیرامونشان زندگی کردهاند. "آشغالهای دوستداشتنی" کاملا قانونی و با پروانه ساخت ساخته شده و مثل تمام فیلمهای دیگری که در این 37 سال در جشنواره فیلم فجر شرکت کردند حق حضور در این جشنواره را دارد.
بالاخره نفهمیدیم که "آشغالهای دوستداشتنی" پروانه نمایش دریافت کرده یا نه؟
خب این هم از برکات شفافیت ادعاشده دوستان ارشاد است. بله، دارد و این پروانه نمایش در شهریورماه 1396 صادر شده است، آن هم پس از سالها رفتوآمد و گفتوگو و صرف انرژی که میتوانست صرف ساخت حداقل دو فیلم سینمایی شود!
ظاهرا چندی پیش شما با دو نفر از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس، از جمله خانمها طیبه سیاوشی و فاطمه ذوالقدر برای نمایش عمومی فیلم "آشغالهای دوستداشتنی" رایزنی کرده بودید. نتیجه این رایزنیها چه شد؟
مثل باقی دیدارها و نشستها و رایزنیها، متأسفانه هیچ! خانم سیاوشی و خانم ذوالقدر در جلسهای از وزیر ارشاد و پس از آن از رئیس پیشین سازمان سینمایی، آقای حیدریان، در مورد سرنوشت "آشغالهای دوستداشتنی" سؤال کردند که قول اکران دادند و در مطبوعات هم منعکس شد، ولی اتفاقی نیفتاد! پس از آن تلاش زیادی هم این دو نماینده محترم در این خصوص داشتند، ولی تاکنون از طرف وزارت ارشاد و سازمان سینمایی فقط با "قولدرمانی" مواجه بودهاند!
اصولا وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال 88 تاکنون درباره این فیلم چه نظری داشتهاند؟
فیلمنامه "آشغالهای دوستداشتنی" در پاییز 89 برای دریافت پروانه ساخت به سازمان سینمایی ارائه شد که بعد از یکسالو نیم رفتوآمد و 16 بازنویسی فیلمنامه! در تیر 91 پروانه ساختش را دریافت کرد. این فیلم در زمان وزارت آقای حسینی پروانه ساخت گرفت و در زمان وزارت آقای جنتی توقیف شد! در زمان وزارت آقای صالحیامیری پروانه نمایش دریافت کرد و در زمان وزارت آقای دکتر صالحی مشمول "قول اکران" شد! "آشغالهای دوستداشتنی" تاکنون چهار وزیر ارشاد را به خود دیده است که هرکدام روش متفاوتی در مقابل این فیلم اتخاذ کردهاند؛ ولی از وزرای آقای دکتر روحانی توقع نمیرفت که توان حل مشکل یک فیلم را نداشته باشند و اینطور ارثیه توقیف و اکراننشدن آن را برای یکدیگر بگذارند و روزبهروز مسئله را سختتر و پیچیدهتر کنند.
اگر بخواهیم به عمق این موضوع توجه کنیم، مگر داستان "آشغالهای دوستداشتنی" درباره چیست که همچنان در محاق توقیف است. درحالیکه فیلمهایی مانند "عصبانی نیستم" و " قصهها" که موضوعش مرتبط به حوادث 88 بود، به نمایش درآمدند؛ اما "آشغالهای دوستداشتنی" نه؟!
داستان فیلم داستان آدمهایی است که تمام این سالها کنار ما زندگی کردهاند. داستان خانواده من، شما و همه. مادری که در خانهاش نشسته و میخواهد گذشته را دستنخورده و سالم حفظ کند؛ ولی بستگی دارد از چه زاویه دیدی به آن نگاه کنیم. اگر بخواهیم داستان را از زبان مخالفان بیان کنیم، مطمئنا چیز دیگری است که گفتنی نیست! ولی در اصل وقایع سال 88 شروع داستان این فیلم است و دیگر وقایع آن که بخش زیادی از فیلم را شامل میشود، به دهه 60 و حتی قبل از انقلاب، دوره دکتر مصدق و رضاشاه هم میرسد. درباره علت اکراننشدن این فیلم هم از من نباید بپرسید و از مدیران و مسئولان باید پرسید؛ چون کار آنهاست! من تمام مراحل قانونی پروانه ساخت را طی کردم. در شش سال گذشته هم فیلمم را به جشنوارههای خارجی ندادم؛ چون اعتقاد داشتم و دارم که این فیلم باید اولین نمایشش در ایران باشد؛ اتفاقی که برای دو فیلم دیگرم؛ یعنی "خواب تلخ" و "آتشکار" نیفتاد و لازم هم نبود.