ابراهیم گلستان گفت نه برمیگردم و نه میمیرم!
بهمن فرمانآرا درباره شخصیت اصلی فیلم "یک بوس کوچولو" که رسانهها و افکار عمومی گفتند این شخصیت ابراهیم گلستان است، صحبت کرد.
ایران آرت: فیلم سینمایی "دلم میخواد" به کارگردانی بهمن فرمان آرا این روزها در سینماهای سراسر کشور در حال اکران است. فیلم هرچند در ادامه کارهای قبلی فرمان آراست اما در عین حال اثری متفاوت محسوب میشود. این فیلم در سال 92 ساخته شد و در این روزها بعد از 5 سال اجازه اکران پیدا کرده است. فرمانآرا در گفتگوی پیشرو با علی زادمهر در خبرگزاری ایلنا درباره این فیلم و نیز سیاستهای فرهنگی و هنری کشور صحبت کرده است.
ایده فیلمنامه "دلم میخواد" چگونه شکل گرفت. زیرا فیلم هرچند در ادامه آثار قبلی شماست اما از لحاظ فرم و شکل بسیار متفاوت است؟
یک روز در حال رانندگی کردن بودم و رادیو نیز روشن بود و یک موسیقی پخش کرد که کمی ریتمیک بود. در همان زمان به نظرم رسید اگر من با این آهنگ در کنار خیابان پارک کنم، صدای رادیو را زیاد کنم و در پیادهرو برقصم، عکسالعمل دیگران این است که قطعاً من دیوانه هستم. همین مساله باعث شد تا طرح فیلمنامه "دلم میخواد" را بنویسم.
اکران فیلم "دلم میخواد" چگونه بود؟
مخاطبانی که فیلم را دیدهاند آن را دوست داشتند البته ما نه تیزر تلویزیونی داریم و نه بیلبورد شهری و متاسفانه گروهی دست به دست هم دادند تا اکران این فیلم با مشکل مواجه شود یا حتی فیلم را از روی پرده بردارند.
آیا مخالفت با اکران فیلم از سوی مدیران فرهنگی در نهادهایی همچون صداوسیما و وزارت ارشاد بود؟
خیر، این مخالفت از جانب مدیران فرهنگی نیست زیرا امروز شاهد هستیم که مثلاً محمدرضا گلزار که تا زمانی ممنوعالتصویر بود در یک چرخش 180 درجهای مجری یکی از برنامههای تلویزیون شده است. مشکل بیشتر از نوع اکران و سانسبندی در سالنهای سینماست و این مساله فقط مربوط به فیلم من نمیشود زیرا درحالیکه چند فیلم جدید همزمان اکران هستند در بسیاری از سینماها چند سالن فقط به یک فیلم مشخص اختصاص داده شده و به صورت اسمی، نام فیلم ما در سینما وجود دارد اما فقط یک سانس به آن اختصاص پیدا کرده است. امروز اگر ساخت یک فیلم هفت خوان داشته باشد از زمان ساخت تا موقع اکران روی پرده باید 700 خوان را پشت سر بگذاریم. زیرا همه مسائل اعم از سیاسی، دستهبندیهای سینمایی و مسائل دیگر در اکران شدن یک فیلم دخیل است.
در زمان ساخت فیلم «یک بوس کوچولو» مسالهای در رسانهها و افکار عمومی مطرح شد که میگفتند شخصیت اصلی فیلم ابراهیم گلستان است و این مساله باعث ناراحتی گلستان نیز شده بود اما هرگز شما درباره این مساله صحبت نکردهاید.
البته تا آنجا که من دیدم، ابراهیم گلستان هم صحبت خاصی درباره این مساله نکرد و بیشتر نقل قولهای غیررسمی بود. واقعیت این است که من هرگز برای تسویهحساب هیچ فیلمی نساختم. من ابراهیم گلستان و فرزندان او را خیلی دوست دارم. موضوع فیلم «یک بوس کوچولو» درباره کسانی است که خود را رهبر روشنفکری جامعه میدانند و از این میان گروهی کشور را ترک میکنند و گروهی در کشور میمانند. پرویز جاهد، نویسنده و منتقد، در هنگام نگارش کتاب «نوشتن با دوربین» که درباره مصاحبه با ابراهیم گلستان است فیلم را به دست گلستان رسانده است. البته علاوه بر پرویز جاهد فرد دیگری نیز فیلم «یک بوس کوچولو» را به ابراهیم گلستان نشان داد. گلستان از جاهد میپرسد اسم شخصیت اصلی فیلم که رضا کیانیان بازی میکند، چیست و جاهد میگوید محمدرضا سعدی، خودِ گلستان میگوید خب اینکه یعنی گلستان. بعد از جاهد میپرسد سرنوشت این شخصیت چه میشود؟ و جاهد میگوید محمدرضا سعدی به کشور بازمیگردد و میمیرد. گلستان میگوید به فرمانآرا بگویید من نه به کشور بازمیگردم و نه میمیرم و چنین جملهای فقط از گلستان برمیآید. من برای ابراهیم گلستان احترام خاصی قائلم اما آن فیلم درباره گلستان نبود بلکه درباره مرگ آگاهی بود زیرا معتقدم مرگ آگاهی باعث میشود تا ما بهتر زندگی کنیم.