وقتی کپی‌کاری باعث مشاجره بهروز دارش و ابراهیم حقیقی شد
نشست تخصصی «کپی یا اقتباس؛ چالشی در هنر معاصر» روز شنبه (24 تیر ماه) در سالن سینما تک موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
ایران آرت: در ابتدای این نشست که مجتبی آقایی، ابراهیم حقیقی، کوروش گلناری و بهروز دارش در آن حضور داشتند، مجتبی آقایی (دبیر نهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر) بیان کرد: در زمینه هنرهای تجسمی همواره بحث در حوزه برگزاری گالری‌ها و نمایش‌ها مطرح است. بهتر است با پرداختن به مبانی هنرهای تجسمی سایه روشن‌های این مسائل را مطرح کنیم. استفاده از جریان‌های رسانه‌ای و نشست‌های تئوریک به ما کمک می‌کند تا از معضلات هنرهای معاصر بکاهیم. کپی‌برداری از سده اول میلادی مطرح بوده و امروز نیز به دلیل میان‌رشته‌ای‌شدن هنر معاصر، پرداختن به آن ضرورت دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در ادامه‌ی این نشست، ابراهیم حقیقی (رئیس هیئت مدیره انجمن گرافیک) گفت: قطعاً پیش‌آمدهای به وجود آمده در این حوزه سبب ایجاد این نوع گفت‌وگوها شده است. پیوستن به کنوانسیون کپی‌رایت یا قانون‌گذاری جدید در این زمینه می‌تواند مانعی برای کپی آثار هنرمندان بشود. در ارتباط با جشنواره‌ها و بینال‌هایی که به شخصه داوری آنها را برعهده داشتم، شاهد این مسائل بودم. دبیر و دبیرخانه باید راهکارهایی برای این موضوع بیندیشد.
سپس بهروز دارش (مجسمه‌ساز) بیان کرد: تمام آثار هنری از پیشینه خود استفاده می‌کند و نمی‌توان این مسأله را نادیده گرفت، به همین دلیل تصمیم‌گیری در این رابطه ناممکن است. ما همیشه با مجموعه دانایی‌های خود به گذشته می‌نگریم. موضوع مطرح شده این است که آیا این قضاوت‌ها زمانی و مکانی هستند یا خیر. اثر هنری در مکان و زمان خود باید سنجیده شود.
وی ادامه داد: کپی کردن از فضای مجازی، اشکال کار نیست، بلکه همین کپی کردن‌ها هم باعث می‌شود که هنرمند به مرور زمان سبک خود را پیدا کند. از طرفی در بحث هنر، قانون و قانون‌گذاری چاره‌ی کار نیست. بلکه این خود هنرمند است که قانون خود را مشخص می‌سازد. مشکل بسیاری از بی‌ینال‌های ما اینجاست که داوران از شرکت‌کنندگان بسیار پایین‌تر هستند.
در ادامه‌ی نشست، کورش گلناری (دبیر هفتمین دوسالانه ملی مجسمه‌سازی معاصر تهران) اظهار داشت: افلاطون اولین کسی است که به‌نوعی به مسأله کپی اشاره می‌کند و تقلید از تقلید را بیان می‌کند. شی‌ای که در سرمان نقش بسته در عالم مُثل به وجود آمده است. افلاطون بیهوده بودن اثر هنری را مطرح می‌کند و این چالش در دوران مدرن ادامه می‌یابد. بحث از تفکیک که می‌شود به روابط ساختاری اجزای هنری اشاره می‌کنیم. مباحثی که از دهه 80 در نظریه‌پردازی مطرح می‌شود.
دبیر دوسالانه در ادامه بیان کرد: هنرمندان می‌توانند از آثار دیگران وام بگیرند و تغییراتی در آن ایجاد کند و اثری اقتباسی برای خویش خلق کند. نکته اساسی این است که هنرمند در یک پروسه تعریف شده، بیانیه‌ای را برای یک دوره رقم می‌زند، که این دوره قابل مطالعه است. هنر معاصر تمام ماهیتش را از گذشته وام گرفته است.
در ادامه‌ی این نشست، مشاجره‌ای بین ابراهیم حقیقی و بهروز دارش بر سر قانون و قانون‌گذاری در گرفت که درنهایت ابراهیم حقیقی نشست را ترک کرد و صحبت‌های خود را ناتمام گذاشت.
حقیقی با ارجاع دادن به گفته‌های بهروز دارش در باب مسئله آزادی در کپی در فضای مجازی و هم‌چنین مبحث قانون و قانون‌گذاری برای هنرمندان، با این سخنان مخالفت کرد و همین باعث شد که بهروز دارش چندین مرتبه در میانه‌ی کلام حقیقی مخالفت‌های خود را ابراز کند. ابراهیم حقیقی نیز به نشانه اعتراض، صحبت‌های خود را ناتمام گذاشت و حاضر به صحبت نشد.
در قسمت پایانی این نشست پرسش و پاسخی در زمینه کپی‌برداری واقتباس صورت گرفت که به نقل از مجتبی آقایی می‌تواند موضوعات بعدی این سلسله نشست‌ها باشد.
