پاسخگویی در برابر آثار هنری / نگاهی به نمایشگاه فرشین طهماسب در گالری شکوه
محمود نورایی: نمایشگاه «شکستنی» فرشین طهماسب در گالری شکوه را می توان نمایشگاهی با رویکردهای معاصر و شیوه ارائه آثار را در مختصات هنر معاصر ایران بررسی کرد.
ایران آرت: هنر معاصر دنیا، رویکردی متفاوت با آنچه امروز در هنر معاصر ایران میگذرد، دارد. اگرچه شکل محتوایی آنها و رویکردهای مفهومی آنها یکی است؛ اما شیوههای ارائه اثر هنری متفاوتی دارد؛ همانگونه که هنر مدرن ایران، تجربه متفاوتی را از هنر مدرن دنیا پشت سر گذاشت، میتوان تاکید داشت که هنر معاصر ایران شکلی بومی خود را دارد، هرچند موضوعاتی همچون هویت، جنسیت، جنگ و محیط زیست، بنمایههای محتوایی همه این آثار هستند؛ اما شکل ارائه آنها تحت تاثیر جغرافیای ذهنی است که رنگ و بویی تازه برای هنر دارد.
از سویی دیگر مواجهه با هر اثر هنری میتواند برای مخاطب احساس متفاوتی را رقم بزند، از حس نوستالژیک تا تنفر و از شوک تا فرو رفتن در احساس هنرمند. اثر هنری میتواند مخاطب را در جریان سیال حسیاش گرفتار و او را در وادی احساسات سرگردان کند. حال اگر اثر هنری از واکنش احساسی مخاطب جلوگیری کند و او را در برابر مفاهیم انتقادی و چالشی قرار دهد، جریانی را پدید میآورد که آن را همسو با هنر معاصر میکند. هنری که با دوری جستن از احساس، مخاطبش را در برابر پرسشهایی قرار میدهد که به کشف خود و دادههای ذهنیاش بپردازد.
از این منظر میتوان نمایشگاه «شکستنی» فرشین طهماسب در گالری شکوه را نمایشگاهی با رویکردهای معاصر و شیوه ارائه آثار را در مختصات هنر معاصر ایران بررسی کرد.
آثار طهماسب، موضوع جنسیت و بیشتر احساسات زنانه را هدف قرار داده است، اما شیوه بیانگرایی آثار به سوی نگاههای فمنیستی نلغزیده و هنرمند سعی در ارائه پرسشهای ذهنی خود در قالب آثار مفهومی داشته است. جملگی آثار طهماسب نگاهی نقادانه به موضوعی زندگی اجتماعی زنان دارد و احساسات آنها را در برابر نگاه نقادانه خود قرار داده است. او در عنوان آثارش نیز همین روند را پی گرفته و تلاش داشته پرسشگری آثار را در مقابل مخاطبان قرار دهد تا مخاطبان در روند مواجهه اثر در مقام پاسخ قرار گیرد.
ایجاد زمنیه گفتمانی اثر و مخاطب هدف غایی طهماسب در مجموعه آثار «شکستنی» است که هم در تکنیک ارائه آثار و هم رویکرد آثار فیگوراتیوش به خوبی قالب خوانش است.
طهماسب در این مجموعه که شامل 12 اثر است، از سبکهای مختلف نقاشی برای بیانگرایی آثارش بهره برده و خود را مقید به ارائه یک مجموعه منسجم از لحاظ آرایههای بصری نکرده است، او در ارائه وجه تکنیکال آثارش تلاش داده تا متناسب با موضوع و گفتمان هر اثر از بهترین شیوه بیان بصری استفاده کند. از همین رو در این مجموعه آثار میتوان از آثار اکسپرسیو و آبستره هندسی تا کلاژ و خط نیز دید.
به طور کلی میتوان برخورد آرایههای بصری فرشین طهماسب را میتوان به سه دسته تقسیم کرد، فیگورهایی که حالات احساسی خود از خشم تا غم و از یاس تا شادی را جلوه میکنند و از سویی دیگر احساس هنرمند به سوژه را که در پس زمینه با رنگ پاشهها و آبسترههای هندسی میتوان خوانش کرد و سوم در برخی از آثار که خط نوشتههای کلاژگونه هستند وضعیت فیگور و پس زمینه را برای مخاطب بهگونهای ترسیم کرده تا مخاطب را در برابر سوالی واضح قرار دهد.
این یادداشت روز 24 تیرماه در روزنامه شرق منتشر شده است.