هنرمند مشهور آپ آرت درگذشت

کارلوس کروز دیاز نقاش مشهور سبک "آپ آرت" که بیش از ۵۰ سال با رنگ و فرم‌های تازه در هنر نقاشی مشغول بود، در سن ۹۵ سالگی درگذشت.

ایران آرت: کارلوس کروز دیاز بیش از ۵۰ سال تجربه کار با رنگ و فرم در هنر نقاشی را پشت سر گذاشت.  کروز دیاز با بازی ماهرانه‌ با رنگ، نور و حرکت آثار جاودان و شناخته شده‌ای را از خود برجای گذاشته است که با نگاه بیننده و تغییر محل دید به طور مداوم تغییر می‌کنند.  

کارلوس کروز دیاز از حدود پنجاه سالگی زندگی خود سبک کار آپ آرت (Op Art) را انتخاب کرد و تا سن ۹۵ سالگی به آن ادامه داد. آثار او تصویری را ایجاد می‌کنند که با آن برداشت چشمی بیننده به بازی می‌نشیند.

آپ آرت جنبشی هنری در دهه ۱۹۶۰ میلادی است. نقاشان "هنر دیدگانی" (Optical Art) یا آپ آرت از مجموعه‌ای از خطوط رنگی و سطوح کوچک و بزرگ نورانی نظم جدیدی را به وجود می‌آورند که با تغییر دید بیننده تغییر می‌کنند. هماهنگی خطوط و سطوح رنگی می‌توانند حجم‌هایی را به بیننده القا کنند.

به گزارش دویچه‌وله، این نقاش برجسته ونزوئلایی−فرانسوی گفته بود که نظریه شناخت رنگ‌های یوهان ولفگانگ فون گوته، شاعر و متفکر برجسته آلمانی، برای او در انتخاب و سبک کارش موثر بوده است.

گوته در فاصله سال‌های ۱۷۹۱ تا ۱۸۱۰ نظریه ادراک رنگ و نور خود را مطرح کرد.  تئوری رنگ گوته راهنمایی عملی است برای هنرمندان تا تاثیر و ترکیب رنگ‌ها در یکدیگر را بیان کنند. این متفکر آلمانی تئوری رنگ نمی‌خواست با پدیده رنگ به شکل یک جانبه و صرفا از دید فیزیکی و زیبایی‌شناسی برخورد کند و در این زمینه پژوهش مفصلی را به انجام رسانده بود که در آن مجموعه ادراک کامل انسان از رنگ مطرح می‌شود.

کروز دیاز در تمام آثار نقاشی، گرافیک، فرم‌های کاغذی و نورپردازی خود از این نظریه پیروی کرده است. او آثار زیادی را به شکل پروژه‌های بزرگ برای اماکن عمومی خلق کرده است.

نور، رنگ و حرکت

کروز دیاز در مصاحبه‌ای با خبرگزاری آلمان در پاریس از خود به عنوان "پژوهشگری در زمینه رنگ" نام برده بود. نگاهی به آتلیه کروز دیاز در پاریس تاییدی بر نظر این هنرمند بود، تصاویر شبکه شبکه‌ای که رنگ‌ها در آن در حال تغییرند و بسته به این که بیننده در کجا ایستاده است ناگهان تصویر جدیدی را به او نشان می‌دهند.

کروز دیاز در سال ۱۹۲۳ در کاراکاس، در ونزوئلا به دنیا آمد. او در همین شهر در کالج هنرهای زیبا تحصیل کرد و بعدها به عنوان استاد هنرهای تجسمی به کار پرداخت.

پیش از این که کروز دیاز پرتره‌های رنگی خود را خلق کند به عنوان تصویرگر و گرافیست در بنگاه‌های تبلیغاتی به کار مشغول بود.

این هنرمند در ۱۹۴۷ اولین بار آثار خود را در کاراکاس به نمایش گذاشت.

کارلوس کروز دیاز کشتی ادموند گاردنر را که ساخت آن ۱۹۵۳ به پایان رسیده بود در سال ۲۰۱۴ برای شرکت در جشنواره هنر لیورپول نقاشی کرد

زندگی در پاریس

در اوایل دهه ۱۹۶۰ او به همراه خانواده‌اش به پاریس رفت و به زندگی و کار در این شهر پرداخت، شهری که زندگی‌اش را تا پایان عمر در آن سپری کرد. کروز دیاز درباره این پرسش که چرا پاریس را برای زندگی برگزیده پاسخ داده بود: "خلاقیت در پاریس دهه ۶۰ و ۷۰ می‌جوشید." 
او در پاریس به بحث و تبادل ایده با هنرمندان و روشنفکران این شهر می‌پرداخت. کروز دیاز می‌گفت: "در پاریس است که شما می‌توانید آثار خود را با هنرمندان معاصر بسنجید، در نیویورک این آثار خرید و فروش یا جمع‌آوری می‌شوند."

در آثار  کروز دیاز نظریه کلیدی رنگ‌ها در قرن بیستم ارائه می‌شود. در محور آثار این هنرمند تاثیرات رنگ از طریق حرکت، نور و طیف‌های رنگی به نمایش در می‌آید. در اینجا رنگ به عنوان واقعیتی مستقل مطرح می‌شود که نه نیازی به فرم دارد و نه به ابزار جانبی برای این که خود را ارائه دهد.

ابزار خلق آثار هنری

در آتلیه کروز دیاز حدود ۲۳ نفر برای ارائه آثار هنری‌اش به او یاری می‌رساندند. در این آتلیه اثری از قلم مو و رنگ روغن یا وسایل و ابزار سنتی نقاشی نبود. به جای آن نوارهای مقوایی بریده شده، صفحات حصیری، آلومینیمی و شیشه‌ای در اطراف آتلیه به چشم می‌خوردند که در ردیف‌های گوناگوه چیده شده بودند.   

کارلوس کروز دیاز روز شنبه ۲۸ ژوئیه در کنار خانواده‌اش در پاریس دیده از جهان فرو بست. در سال ۱۹۹۷ موزه‌ای در کاراکاس به کارهای بومی او اختصاص یافت. آثار این هنرمند در موزه‌های معروف جهان مانند موزه پومپیدو در پاریس، موزه هنر مدرن نیویورک و موزه هنر معاصر لندن به نمایش گذاشته شده‌اند. تا کنون جوایز و نشان‌های بسیاری به این هنرمند برجسته تعلق گرفته است.

آثار  کارلوس کروز دیاز در اماکن عمومی نیز عرضه شده‌اند. برای نمونه علاقمندان می‌توانند روی دیوارها و کف سالن انتظار فرودگاه کاراکاس نیز آثار این هنرمند را ببینند.