از زنانی زیر سقف شیشه‌ای تا معاشقه رنگ و نقش روی بوم نقاشی / گالری‌گردی ایران آرت در چهار نمایشگاه
در گالری‌گردی این هفته ایران آرت به چهار نمایشگاه گالری‌های اُ، مژده و شیریت یک و دو سرزده‌ایم.
ایران آرت: نمایشگاه نقاشی‌های فرشاد نکومنش با عنوان «زوران» در گالری شیرین یک، نمایشگاه مجسمه‌های آرش فشارکی با عنوان «استراحت سخت» در گالری اُ، نمایشگاه پونه جعفری‌نژاد با عنوان «آرامش در تعادل» در گالری شیرین دو و نمایشگاه مجسمه‌های امیرحسین دلبری با عنوان «زیر سقف شیشه‌ای» در گالری مژده، سوژه‌های این هفتۀ گالری گردی ایران آرت هستند.
معاشقه بر روی بوم نقاشی
فرشاد نکومنش، هنرمند نقاش ایرانی، اغلب مجموعه‌هایش را با رنگ آمیخته و می‌توان گفت ترکیب‌های رنگی نکومنش، ویژگی خاص آثار او هستند. ویژگی‌هایی از قبیل رنگ‌های زنده و اشباع شده که غالباً بر روی پس‌زمینه‌های تیره و سیاه بارزتر می‌شوند. ترکیب‌بندی فشرده و حرکت روان قلم مو نیز از دیگر خصوصیات آثار فرشاد نکومنش است.
نکومنش در نمایشگاه جدیدش آثاری از چند مجموعه را به نمایش گذاشته است. این نمایشگاه با عنوان «زوران» در گالری شیرین یک به نمایش درآمده است. زوران در زبان کوردی به معنای کشتی است که البته استعاره از عشقبازی هم دارد. او در بخشی از آثارش که از مجموعۀ زوران است، انسان‌ها را در آمیخته و یکی شده به تصویر کشیده، انسان‌هایی که مشخص نیست برای پیکار و رزم در هم آمیخته‌اند و دستهایشان را به هم گره کرده‌اند یا برای عشقبازی.
فضاسازی آثار او گاه حکایت از رینگ کُشتی؛ میدان مبارزه دارد و گاه نشان‌دهندۀ محفلی خصوصی و بی‌پرده است. ترکیب‌بندی رنگ‌های نقاشی نکومنش به گونه‌ای‌ست که در هر دوی این ساحت‌ها چه بزم و چه رزم هر دو سوی میدان جنگ و عشق برنده هستند و پیروزمندانه از یک تعامل و رابطه خروج می‌کنند. در این مجموعه فضاسازی‌ها و گاهی پرسپکتیو عناصر شباهت و قرابت زیادی به نگارگری ایرانی دارد.
او در بخش دیگر آثارش مجموعه‌ای از چهره‌ها را ترسیم می‌کند. این چهره‌ها اغلب بر روی سطحی تیره ترسیم شده‌اند و بافت حاکم بر این صورت‌ها برگرفته از نقوش و بافت‌های هنر ایرانی‌ست. شیما نعمت‌اللهی در یادداشتی بر این نمایشگاه در این خصوص آورده است: «... صورت‌هایی گاه بی‌جنسیت، عموماً اما ترسان، مضطرب، مبهوت، جنون‌زده و ناایستا ...».
در کنار نقاشی‌ها ویدئویی نیز به نمایش درآمده است که این ویدئو شرحی است مختصر از زیستن در یک کلان شهر پر تردد، با سرعت و گذرا که حکایت می‌کند از داستان زندگی مردمانی در این شهر بی‌وقفه.
نمایشگاه آثار فرشاد نکومنش با عنوان «زوران» تا 18 اردیبهشت در گالری شیرین ادامه دارد. گالری شیرین در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، شمارۀ 5 قرار دارد.
استراحتی مرگبار
آرش فشارکی در نمایشگاه جدیدیش با عنوان «استراحت سخت» در گالری اُ به نمایش حجم‌هایی پرداخته است که می‌توان آنها را به دو بخش تقسیم کرد یک حجم‌هایی به مثابۀ اندام انسان که در جایی لمیده یا دراز کشیده با تکه‌هایی از استخوان بدن انسان و دیگری تعدادی کلاه. فشارکی در بیانیۀ نمایشگاهش تکه‌ای از نمایشنامۀ «دست آخر» اثر ساموئل بکت را میآورد. این بخش از خستگی زیاد و نیاز به یک استراحت طولانی می‌گوید. فشارکی نیز در آثارش اجسامی که گاه از تکه‌های وسایل الکترونیکی ساخته شده است، حجمی را ساخته و آنها را در حالتی لمیده بر روی زمین به نمایش می‌گذارد. این اجسام به اندام انسان‌های متکثری می‌مانند که در استراحتی سخت به سر می‌برند شاید استراحتی مرگبار.
در بخشی نیز تکه‌هایی مانند استخوان دیده می‌شود که مانند همان انسان در استراحت بر روی زمین دراز کشیده‌اند به نظر می‌رسد که تصمیم برای استراحت طولانی به اندازه‌ای سخت و جدی بوده است که در نهایت تبدیل به استراحتی مرگبار شده است و از این انسان‌های مصمم چیزی نمانده جز بقایایی از تکه‌های بدن‌شان.
اما در بخش‌هایی از نمایشگاه به صورت پراکنده کلاه‌هایی دیده می‌شود که نه از نظر فرم و نه محتوا نمی‌توان بین آنها و اندام‌های رها شده ارتباطی پیدا کرد، تنها متریال و مواد به کار رفته در آنها کمی مشابه یکدیگر هستند. ممکن است این کلاه‌ها نیز بقایای همان انسان‌های مجموعۀ فشارکی باشند و یا اینکه او خواسته فرصت را مغتنم بشمارد و دیگر دست ساخته‌هایش را نیز به نمایش بگذارد. از سویی تعداد آنها به اندازه‌ای نیست که بتوان پذیرفت که کیوریتور نمایشگاه تصمیم داشته دو مجموعه از آثار هنرمند را به نمایش بگذارد.
نمایشگاه آثار آرش فشارکی با عنوان «استراحت سخت» تا 18 اردیبهشت در گالری اُ برپاست. گالری اُ در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، خیابان خدری، شمارۀ 8 قرار دارد.
هنرمند مسافر
سفر همیشه راهی برای شناخت و دریافت نادیده‌ها و ناشناخته‌هاست، اما سفر یک هنرمند بسیار متفاوت از دیگر سفرهاست؛ زیرا سفری از بیرون به درون رخ می‌دهد. پونه جعفری‌نژاد، نمایشگاهی از نقاشی‌هایش را با عنوان "آرامش در تعادل" در گالری شیرین به نمایش گذاشته است. او در این مجموعه از سفرهایش می‌گوید: "... همواره در جستجوی راهی برای بیان احساسات و هویتم به عنوان یک نقاش ایرانی بوده‌ام. سال‌ها طول کشید تا از تک درختان خاص زادگاهم ارغوان و چنارهای تجریش به آرامی عبور کنم و امید و آرامش را در سفر و نگاه کردن به مناظر رنگارنگ چهار فصل کشورم پیدا کنم. ..."
جعفری‌نژاد تصاویری از طبیعت را در ذهن خود ثبت کرده و آنها را به شیوه‌ای دیگرگون به تصویر درآورده است. نقاشی از طبیعت همیشه جزو اولین موضوعاتی بوده است که نقاشان بعد از طبیعت بی‌جان، به سراغ آن رفته‌اند و تصاویری رئال از عرصۀ طبیعی ترسیم کرده‌اند؛ اما جعفری‌نژاد به طبیعتی پرداخته که در سیر و سلوک خود به مکان‌های مختلف آن را دیده و با نسبت‌های ذهن خود به تصویر درآورده است.
فرهاد اردکانی در یاددداشتی که در خصوص "آرامش در تعادل" نوشته است به سفری هنرمندانه پرداخته است: "... سفر اما برای هنرمند، ... از گونه‌ای دیگر است ... هنرمند، نگاهی و آماجی دیگرگونه دارد. ... برای ذهن آشفتۀ انسانِ شهرنشینِ امروز، هر آنچه بروز جلوه‌گاهی از تعادل، استواری و ایستاییِ آن طبیعتِ آشنای آرامبخش باشد، لاجرم آرامش‌زاست حتی اگر در دلِ آتشفشانی خویش، غلغله‌ای از سنگ و آتش روان داشته باشد."
جعفری‌نژاد آثاری در ابعاد و اضلاع مختلف را به نمایش گذاشته است. آغلب آثار او در اندازه‌ای بزرگ ارائه شده‌اند و با توجه به اینکه نقاشی طبیعت (لند اسکیپ) است در کادری افقی ترسیم شده‌اند. او به دنبال رسیدن به تعادل است، تعادلی که نقاش شهر-زیست از دیدن و خیره شدن در ابعاد درست و هندسی طبیعت به دست میآورد. او طبیعت را به مثابۀ بستری برای یافتن خویش از هرگونه آلایش و بی‌نظمی می‌داند و سیری در طبیعت می‌تواند موجب دستیابی به تعادل شود.
نمایشگاه آثار پونه جعفری‌نژاد با عنوان «آرامش در تعادل» تا 18 اردیبهشت در گالری شیرین دو ادامه دارد. گالری شیرین در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، شمارۀ 5 قرار دارد.
زنان صنعتی شده
سقف شیشه‌ای در گفتار جدید جامعه‌شناختی به جوامع مدرن و پیشرفته اشاره دارد که در لوای اندیشه‌های روشنفکرانه به دنبال ایجاد و تصویب حق و حقوق برای زنان جامعه هستند اما سیاست‌های جوامعه مختلف نتوانسته بسیاری از موانع را از سر راه بردارد و به عبارتی زنان در ظاهر امر در جامعه حق دارند فکر کنند، عمل کنند و در نهایت مشارکت داشته باشند، اما موانعی جدی بر سر راه آنها وجود دارد که ناشی از قوانین دست و پا گیر همین جوامع مدرن آزادی‌خواه است. مشارکت زنان در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره نسبت به اینکه نیمی از نیروی انسانی جامعه را تشکیل می‌دهند بسیار کم است. در شعارها و بر روی کاغذ حقوق بسیاری به زنان اعطا می‌شود اما در قواعد بروکراسی و اجرایی موانع بسیاری در مسیر دستیابی به هدف برای زنان جامعه وجود دارد.
نمایشگاه مجسمه‌های امیر حسین دلبری نیز با عنوان «زیر سقف شیشه‌ای» به همین موضوع اشاره دارد. او در بیانیۀ اثرش با رویکردی انتقادی به وضعیت زنان مدرن در جامعۀ مدرن اشاره می‌کند؛ «... اصطلاح «سقف شیشه‌ای» که اول بار در سال 1986 میلادی در «وال استریت ژورنال» مطرح شد، نمادی است از تبعیض‌های جامعه در قبال زنان و موانع موجود بر سر راه آنها برای رسیدن به جایگاه‌های بالاتر اجتماعی. درواقع، زنان همواره در طول تاریخ و در اکثر نقاط جهان، با سقفی روبه‌رو می‌شوند که گرچه نامرئی و نادیدنی است اما مانع محکمی است در برابر آنها برای پیشرفت در جامعه و دستیابی به آرزوهای بی‌شمارشان. ...»
آثار دلبری در ابعاد متوسط و همه حجم‌هایی هستند از جنس برنز که زنانی را در قامت و لباس‌های مختلف نشان می‌دهد، فیگورهایی که فاقد سر هستند و همین پنهان نگاه داشتن هویت آنها، می‌تواند موجب شود تا مخاطب زن این نمایشگاه خودش را در قالب آنها تصور کند. زنانی در حالت‌ها و پوشش‌های مختلف و البته مدرن و به روز. آنها با اندام‌ها و ژست‌های مختلف در جامعه ظاهر می‌شوند و دست به فعالیت می‌زنند و عرض اندام می‌کنند. این مجسمه‌های اندام‌وارۀ زنان با رنگ‌های براق و طلایی که دارند بر نگاه کلیشه‌های جامعه نسبت به زنان می‌افزاید. اما چیزی که در این آثار و شیوۀ ارائۀ آنها احساس می‌شود فاصله‌ای است که بین آثار و بیانیۀ هنرمند ایجاد شده است.
بیانیه به وضعیت امروز زنان در جوامع انتقاد دارد اما به نظر می‌رسد آثار همان نگاه کلیشه‌ای و زن ستیز را دنبال کرده است. شاید زمانی‌که قرار است یک هنرمند مرد از مشکلات زنان جامعه بگوید باز هم درگیر همان شیوۀ مخالفت‌جویانه با زنان می‌شود.
نمایشگاه آثار امیرحسین دلبری با عنوان «زیر سقف شیشه‌ای» تا 13 اردیبهشت در گالری مژده ادامه دارد. گالری مژده در سعادت‌آباد، میدان کاج، خیابان فرهنگ، خیابان علامه شمالی، کوچه هجدهم شرقی، شمارۀ 27 قرار دارد.
