10 عکاس ایرانی در آلمان / نمایشگاه "پراکسی" به روایت زهرا خرمی، مصطفی دهقانیان، نازلی عباسپور، بابک کنعانی و سارا ساسانی
نمایشگاه 10 عکاس ایرانی با عنوان "پراکسی" در دوسلدورف آلمان برپاست.
ایران آرت: این نمایشگاه توسط زهرا خرمی گردآوری شده است و با آثاری از عکاسان ایرانی روز شنبه 19 اکتبر 2018 برابر با 14 مهرماه افتتاح شد.
در این نمایشگاه 20 عکس سیاه و سفید و رنگی در ابعاد مختلف از 10 عکاس ایرانی به نمایش در آمده است. آزاده بشارتی، مصطفی دهقانیان، سارا ساسانی، مریم سعیدپور، نازلی عباسپور، مصطفی کاظمیمطلق، بابک کنعانی، مهران مافیبردبار، داوود مائیلی، بهار محمدیان، محمدرضا نظمی، صادق وثوقینظر عکاسان شرکتکننده در نمایشگاه "پراکسی" هستند.
زهرا خرمی در بخشی از بیانیۀ نمایشگاه آورده است: "پراکسی؛ هنر و ارتباط: ارتباطی به واسطه هنر و نه هنرمند. با مخاطبی که تنها و تنها با اثر هنرمند چشم در چشم میشود، بدون آنکه نام و پیشنهادی از هنرمند بداند. ... در دورانی که هنر، ایده و خلاقیت چند قدم عقبتر از نام، شهرت و روابط اهمیت پیدا میکنند، پراکسی واسطهای خواهد بود میان عکاسان جوان ایرانی و مخاطبانشان تا هنر خود را بدون نیاز به سیاهنمایی، سانسور و یا سیاسیکاری به نمایش بگذارند."
زهرا خرمی اولین تجربه کیوریتوری خود را در نمایشگاه "پراکسی" از سر میگذارند. او طی یک پروسه چند ماهه به دیدن و بررسی آثار عکاسان ایرانی در فضای مجازی پرداخته است و تنها بر اساس آثار عکاسان و فارغ از نام هنرمند دست به انتخاب زده است.
خرمی درباره انتخاب آثار این نمایشگاه توضیح داد: من مثل هر هنرمند دیگری در ایران نمایشگاه داشتهام و مثل دیگران مسائلی و سختیهایی که در مواجه با گالریدار ممکن است پیش بیاید، برخورد داشتهام. معمولاً هنرمند فقط از طریق هنرش نیست که شناخته میشود بلکه هنرمند اغلب به واسطه روابط و پذیرش از سوی کیوریتور و گالریدار امکان نمایش آثارش را پیدا میکند و کمتر بر اساس خود اثر، در بیشتر موارد اثر هنرمند در درجه دوم اهمیت قرار داشته است. میزان اهمیت و اعتبار و شناخته شده بودن او در انتخابش تأثیر بسیاری دارد چون گالریدار هم اغلب به کسب اعتبار و فروش آثار توجه بیشتری نشان میدهد. خب این نوع برخورد و این معیارها برای انتخاب هنرمند و مشروعیت بخشیدن به او باعث شد که برای انتخاب هنرمندان ابتدا به سراغ عکسها بروم فارغ از اینکه هنرمند آن چه کسی است. بنابراین بدون داشتن هیچ پیشزمینهای از خود عکاسان آثاری را انتخاب کردم و سپس با صاحب آثار وارد مذاکره شدم.
وی افزود: از میان این عکاسان، تعدادی رزومههای خیلی خوب و پرباری داشتند و تعدادی نه. وقتی این آثار در کنار هم قرار میگیرند متوجه میشویم که آثار در یک سطح هستند و بسیار خلاقانه، پس معیارهای انتخاب هنرمند صرفاً بر اساس روابط و شناختهشدگی نمیتواند خیلی درست باشد. به نظر من عامل تعیینکننده فقط اثر هنری است و دیدی که او نسبت به دنیای پیرامونش دارد.
این هنرمند درباره عنوان این نمایشگاه نیز گفت: پراکسی در دنیای دیجیتال دو سرور را به متصل میکند و اطلاعاتی که دارند منتقل میکنند. در حقیقت نمایشگاه "پراکسی" هم همین کار را میکند، موجب برقراری ارتباط میان مخاطب و اثر میشود بدون اینکه قصد این را داشته باشیم که پیشینه هنرمند را بزرگنمایی کنیم.
خرمی درباره برپایی این نمایشگاه در خارج از کشور نیز تصریح کرد: چند دلیل برای برپایی این نمایشگاه در خارج از کشور داشتیم؛ یک اینکه اگر قرار بود این نمایشگاه در ایران اتفاق بیفتد باز همین مسائل پیش میآمد و دوباره رزومه و پیشینه هنرمند اهمیت پیدا میکرد و شاید گالری وارد ماجرا میشد و سعی در حذف و اضافه آرتیست میکرد. البته در خارج از کشور هم این مسئله وجود دارد اما وقتی که یک کار فرهنگی اتفاق میافتد برخی از گالریها سعی میکنند بدون توجه به اسم هنرمند در رخ دادن این رویداد فرهنگی تلاش کنند. به علاوه برخی از شهرهای اروپایی مثل برلین، دوسلدورف، پاریس، رم و غیره، مهد رخدادهای فرهنگی و هنری هستند و چه چیز بهتر از اینکه این نمایشگاه در یکی از این شهرها برگزار شود.
وی در ادامه افزود: نمایشگاه "پراکسی" حتما ادامه خواهد داشت، چون عکاسان بسیاری هستند که به نظر من آثارشان باید دیده شود. من در این نمایشگاه حامی مالی نداشتم و برای انتخاب آثار محدودیتهای داشتم. برای همین تعداد عکاسانی که میتوانستند در این نمایشگاه حضور داشته باشند محدود بود. اما در پراکسیهای بعدی قصد دارم با عکاسان بیشتری همکاری داشته باشم و این اتفاق با حمایتهای مالی در صورت امکان میتواند بزرگتر برگزار شود.
خرمی استقبال از این نمایشگاه را قابل توجه ذکر کرد و گفت: در روز افتتاحیه نمایشگاه، استقبال به نسبت خوب بود. هم بازدیدکننده ایرانی و هم بازدیدکننده خارجی و به طور کلی بازتاب خوبی داشت. این عکسها مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و شیوه انتخاب آثار نیز برای آنها جالب بود. در مجموع آثار نمایشگاه مورد توجه قرار گرفت و دو اثر فروخته شد که به نظرم با توجه به شرایط موجود و اینکه این آرتیستها خیلی در خارج از ایران شناخته شده نیستند، خوب است. البته باید اضافه کنم که استقبال خوب بازدیدکنندگان از نمایشگاه موجب شد که نمایشگاه از سوی گالری یک هفته دیگر یعنی تا تاریخ 19 اکتبر برابر با 27 مهر تمدید شود.
مصطفی دهقانیان یکی از عکاسان حاضر در این رویداد هنری درباره اثر خود در نمایشگاه "پراکسی" گفت: تکنیک عکاسی که من از سال ٩١ تا الان پیگیری میکنم بر پایه پولارویدهای قدیمی و صحنههای چیدمان شده است، اکثر آثارم تک نسخهای هستند و در طول این چند سال در ٦ نمایشگاه گروهی عکس شرکت کردم و ٢ نمایشگاه انفرادی هم داشتم. سعی میکنم آثار تک نسخهای صحنهآرایی شده در ابعاد کوچک خلق کنم، با جزییاتی که ممکن است دیده نشود، به نوعی شاید نقد این ژانر هم باشد، بارزترین برخورد فرمی من با این نوع عکاسی همین است، به لحاظ محتوایی هم اکثر آثارم صرفاً بر پایه رؤیاها و خوابهایی که داشتم.
نازلی عباسپور نیز درباره آثارش در این نمایشگاه توضیح داد: در کل به دلیل علاقهام به خاطرات، گذشته و نسلهای پیش از خودم و هر آنچه که مربوط به گذشته است، موجب شده که من در عکسها به دنبال ابژههای قدیمی باشم و این عکسها را با توجه به ایدهای که در ذهن دارم دوباره بازیابی و بازتولید کنم و در نهایت بتوانم این عکسها را از آن خودسازی کنم. هر مجموعه من به نوعی بازسازی گذشته و زنده کردن خاطرات با نگاهی معاصر است. من معتقدم هیچ چیزی در گذشته تمام نشده و همیشه با ما هست و ما میتوانیم ریشههای وجودی خود را در گذشته بازیابیم. دو اثر من در پراکسی نیز عکسهای یکی از مجموعههایم با عنوان "تناسخ" است که این مجموعه نیز متعلق به گذشته است و حضور گذشتگان را در زندگی معاصر با عنصر پروانه نشان دادهام.
بابک کنعانی نیز در مورد اثرش در نمایشگاه "پراکسی" گفت: این اثر، فریم اول از مجموعه پنج فریمی هست که تحت عنوان Meet In Eternity منتشر شد که موضوع آن "مرگ و نیستی" است. این موضوع کلی یکی از دغدغههای فکری من است که کم و بیش در برخی دیگر از عکسهایم نیز نمایان میشود. در خصوص اثرم در نمایشگاه "پراکسی" لازم به توضیح است که این عکس را سال ٢٠١٧ از سنگ یادبود (سنگ قبر) گورستان مسیحیان در تهران عکاسی کردهام که تصویر پیرزنی در پشت دریچهای فلزی را نشان میدهد و چنانچه از محتوای استیمنت اثر بر میآید اشاره آن به موضوع مرگ است. در مورد جریانی که در عکاسی دنبال میکنم باید بگویم که عکاسی را از سال ٢٠٠٥ آغاز کردم و تجربه فعالیت در ژانرهای مختلف عکاسی را دارم؛ با این وجود هم اکنون بر عکاسی خیابانی و پرتره تمرکز بیشتری دارم. عکاسی برای من ابزاری جهت کشف دنیای پیرامون و بیان درونیات و افکارم است.
سارا ساسانی نیز در مورد جریان کلی که در عکاسی دنبال میکند، گفت: من همیشه بر موضوعاتی حول محور زنان و مسائل و مصائب آنها تمرکز داشتهام. در این نمایشگاه نیز دو اثر از دو مجموعه مختلف با عناوین "آشناییزدایی" و "ما بسیار دیر دیده شدهایم" به مسئله سرطان و محدودیتهای زنان ایرانی در ورزش پرداختهام.
نمایشگاه گروهی عکس پراکسی به کیوریتوری زهرا خرمی تا 19 اکتبر برابر با 27 مهر در دوسلدورف آلمان ادامه دارد.