کد خبر: 27226 A

از طنازی با حرمسرای شاهی تا وقتی مرگ فرا می­‌رسد / گالری‌گردی ایران آرت در 4 نمایشگاه

از طنازی با حرمسرای شاهی تا وقتی مرگ فرا می­‌رسد / گالری‌گردی ایران آرت در 4 نمایشگاه

سارا ساسانی: در گالری‌گردی این هفته ایران آرت به نمایشگاه‌های گالری‌های شیرین، راه ابریشم و اُ سر زده‌ایم.

ایران آرت: نمایشگاه کاریکاتور بزرگمهر حسین‌­پور با عنوان «یک کاریکاتوریست در حرمسرای ناصرالدین شاه» در گالری راه ابریشم، نمایشگاه ابوذر ونکی با عنوان «به دنیای شدن خوش آمدی!» در گالری شیرین یک، نمایشگاه نقاشی­ و چاپ دستی مسعود غفاری با عنوان «به صدای سگانِ سرداب‌ه­ات گوش کن» در گالری اُ و نمایشگاه نقاشی‌­های شادی نویانی با عنوان «هبوط» در گالری شیرین دو، سوژه‌های این هفته گالری‌گردی هستند.

 

طنازی در حرمسرای شاهی

دورۀ قاجار و بقایای بصری این دوره بارها از سوی هنرمندان مورد بازیابی و بازنمایی قرار گرفته است. در نمایشگاه اخیر بزرگمهر حسین‌­پور، حرمسرای ناصرالدین شاه سوژه اثر است و آثاری در ابعاد مختلف و بزرگ به نمایش درآمده است.

این نمایشگاه با عنوان «یک کاریکاتوریست در حرمسرای ناصرالدین شاه» آثاری سیاه و سفید برگرفته از عکس‌­های سیاه و سفیدی است که از ناصرالدین شاه باقی مانده است. ناصرالدین شاه به دلیل علاقه زیاد به هنر نقاشی و خوشنویسی با هنر آشنایی داشته است اما با ورود دستگاه فوتوگرافی به ایران از ظاهر عجیب و پیچیده آن در حیرت می‌­ماند و به این معقوله علاقه‌­مند می‌­شود. او کار با دوربین را توسط مستشاران و واسطه‌­های خارجی آموزش می‌­بیند و شروع به عکاسی می‌­کند و چه جایی بهتر و امن‌­تر از حرمسرای شاهی.

حسین­‌پور در این مجموعه با توجه به وقایع و اتفاقاتی که موجب ثبت عکسی توسط ناصرالدین شاه ­شد، آثاری را به شیوه کاریکاتور به تصویر کشیده است. اما به دلیل ذات طنز آمیز کاریکاتور این آثار مایه طنز دارند و نقدی هم به سبک زندگی ناصرالدین شاه شده است.

با توجه به این­که زیرنویس‌­هایی که ناصرالدین شاه به شکلی ابداعی در زیر عکس‌­هایش مرقوم می­‌کرد و شرح ماوقع را می‌­داد، هنرمند نیز زیرنویس‌­هایی در توضیح اثر و موقعیت ایجاد شده در زیر آثار نوشته است و در بیشتر آثار این عبارات در درون خود اثر نیز آورده شده است.

حسین‌­پور عناصری جدید و روزآمدی را به کاریکاتورهایش اضافه کرده است و بار طنز آثار را چندین برابر کرده است. آرم­‌ها و نشانه‌­های جدی، سلفی گرفتن‌­های ناصرالدین شاه، حالت ایستادن زنان حرمسرا مقابل دوربین و غیره همگی حاکی از یک بازنگری طنازانه در اصل اثر هستند. پیش از این سیامک فیلی‌­زاده در مجموعه عکس‌­هایش با عنوان آندر گراند که در گالری آران به نمایش در آمد به وقایع دوران ناصری پرداخت و استفاده از پرسپکتیوهای خاص و نشانه‌­های بصری جدید و نامرتبط به عصر سوژه اثر در این آثار دیده می‌­شد.

Bozorgmehr Hosein pour (6)

بزرگمهر حسین­‌پور در فضای مجازی بسیار شناخته شده است و با انتشار آثار طنزآمیز و کاریکاتورهایش به عنوان یک سلبریتی مجازی تلقی می‌­شود که در دنیای بدون مرز فضای مجازی مخاطبان بسیاری را به این نمایشگاه آورده بود و تصویری که در بازدید از این نمایشگاه بارها به چشم می­‌خورد لبخندی است که بر لبان مخاطبان مقابل نقاشی‌­ها نقش می‌­بست. بازدیدکنندگان با دیدن آثار حسین‌­پور و خواندن عبارات در کنار این آثار چهره­‌هایی خندان و بشاش به دست می‌­آوردند و این یکی از نکات مثبت این نمایشگاه بود.

نمایشگاه کاریکاتورهای بزرگمهر حسین‌­پور با عنوان «یک کاریکاتوریست در حرمسرای ناصرالدین شاه» تا 15 آبان ادامه دارد. گالری راه‌ابریشم در بلوار کشاورز، بین خیابان وصال شیرازی و قدس، ساختمان تکنو آجر، پلاک 210 قرار دارد.

 

ناشناخته‌­های کهکشان

اسامی ناشناخته، حالت­‌های ناشناخته، لباس‌­های ناشناخته و در مجموع فضا و مکانی ناشناخته در گالری شیرین، مجموعه ابوذر ونکی را رمزآلودتر می‌­کنند. آثاری آویزان از سقف، بالا رونده از تنه درخت و نشسته بی‌‌سر و دست، در حلقه‌­هایی معلق تو در تو در نمایشگاه، ونکی با عنوان «به دنیای شدن خوش آمدی!» جوی عجیب و غیر منتظره را به نمایش می­‌گذارد.

مجسمه‌­های ابوذر ونکی از دنیایی حکایت می‌­کنند که در عین اینکه نمونه آن را بر روی زمین نمی‌­توان یافت اما شرایط زندگی آنها در زمین مصداق دارد.

کهکشان دنیایی است که هنرمند در مجموعه‌­اش متصور شده است و حلقه‌­های آویخته شده در اطراف مجسمه‌­ها به خوبی تداعی‌کننده همان کهکشان دور از دسترس است. او از شدن می­‌گوید: «میان آنچه هستی و آنچه می‌­خواهی بشوی تنها یک لمس فاصله است. اگر نخواهی، همه چیز داری ... اما اگر خواستی، دیگر هیچ چیز نداری. چون باید به دنیای تازه‌­ای قدم بگذاری که بهای ورودش تمامی داشته­‌های توست. ...»

نمایشگاه مجسمه‌های ابوذر ونکی در گالری شیرین

انسان برای تحول یافتن و شدن مصائب و مراحل سختی را باید پشت سر بگذارد و باید از متعلقاتش درگذرد و در پی هدف پیش رو تمام مراتب دشوار تحول یافتن را بپذیرد و پشت سر بگذارد. آدم‌های ونکی همگی متحیرند، خسته و رنجورند از تلاشی بیهوده برای رفتن و نماندن. آنها به جایی می‌­روند که «... زیر پایت همیشه خالی‌ست. کهکشان، کهکشان نیستی. جایی که ساکنان آنجا همه بهت زده‌­اند. سرزمینی که همگی در آن خسته­، رنجور و مفلسند. ...» جایی که این پا برهنگان به آنجا رفته‌­اند جایی برای بهتر شدن و به­زیستی نیست، جایی برای دست­یابی و آرام یافتن نیست.

ونکی در پردازش مجسمه­‌ها، چهره آنها و حالت‌­های پریشان و متحیّر آنها خلاقانه و متفاوت عمل کرده به ­علاوه در نحوه ارائه آثار نیز دست به نوآوری زده است و به شیوه معمول و همیشگی حجم‌­ها را بر روی پایه‌­هایی یک‌دست و یک‌نواخت قرار نداده است و آنها را در فضای جعبه سفید گالری به‌­گونه‌­ای جای داده که گویی در فضا به حرکت درآمده­‌اند و بر فراز زمین در حال رفتن و شدن هستند.

نمایشگاه آثار ابوذر ونکی با عنوان «به دنیای شدن خوش آمدی!» تا 30 مهر در گالری شیرین دایر است. گالری شیرین در خیابان کریم‌خان، کوچه سیزدهم، پلاک 5 قرار دارد.

 

شب­ زیست­‌کنندگان

نمایشگاه نقاشی و چاپ دستی مسعود غفاری در گالری اُ با عنوان «به صدای سگانِ سردابه‌­ات گوش کن» با آثاری با موضوع سگ به نمایش درآمده است. در این مجموعه، آثاری در ابعاد مختلف دیده می‌­شود.

غفاری به ترسیم زندگی سگانی در فضایی دور و موهوم و نه چندان ناشناخته پرداخته است. سگان در این آثار به شب‌­زیست‌­کنندگان ولگردی می‌­مانند که بی‌هدف در فضایی تاریک و سرد رها شده‌­اند و در محیطی گیج و مبهم دوره‌‌گردی می‌­کنند.

سگانی در سرداب‌ه­ایی به دور از نور و روشنایی پرسه می‌­زنند به دنبال انسان‌هایی رها شده در سرمای سردابه‌­ها. شاید این سگان با انسان‌­های تبعید شده همنشین شده­‌اند و در شب هنگام که هنگامۀ همیشگی سردابه است به دنبال انگیزه‌­ای برای ادامۀ حیات در حرکت هستند. پویایی و جست­‌وجوگری آنها خلاصه می­‌شود به یافتن ناچیزی برای ماندن و بقا یافتن.

آثار غفاری با رنگ‌­هایی تیره و کدر پرداخت شده­‌اند و لکه‌­های روشن و درخشانی در اثر دیده نمی‌­شود جز بازتاب نوری که بر سطح بالایی عناصر در تصویر به چشم می‌­خورد. این نور از روزنه‌­ای کوچک در بالای سردابه می‌­تابد و تنها روزنۀ فیروزه‌­ای است که ادامه حیات را برای ساکنین شب زیست سردابه ممکن و میسر م‌ی­کند :« ... و سرداب اما آن یتیم رها­شده می‌تواند باشد، بی‌­نیاز از همسایه. این ماییم و غیاب‌­مان و نیاز به فروزۀ تهِ سرداب، افروز و فروزان و فرزانه‌­اش خود، تا در مواجهه با آن، خود را و خود را به معنای واقعی- نه مجازی- هم­سایه بیابیم.»

نمایشگاه نقاشی مسعود غفاری در گالری اُ

در این آثار سگ­‌هایی به نمایش درآمده‌­اند بی‌­رمق، نیمه جان و محو شده در سرمای سردابه‌­ای نمور. این سگان سردابه که اغلب تنها هستند سرهایی به زیر دارند و گویی در مسیری تکرار شونده و بیهوده کاری عبث می‌­کنند. سرها به زیر به دنبال بارقه‌­ای از نور و امید می‌­گردند غافل از آن­که این کورسوی امید در روزنه‌­ای نهفته بالای سر آنها و بر بام سردابه است.

در مجموعه «به صدای سگانِ سردابه­ات گوش کن» چند اثر چاپ دستی وجود دارد که به کل مجموعه نه از لحاظ موضوعی، نه تکنیکی و نه محتوایی ارتباطی ندارد و آثاری جدا افتاده از کل مجموعه هستند و این­که چرا غفاری تصمیم و اصرار به نمایش آنها در این کل واحد داشته جای سؤال دارد.

نمایشگاه مسعود غفاری با عنوان «به صدای سگانِ سردابه­‌ات گوش کن» تا 1 آبان ادامه دارد. گالری اُ در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، خیابان خِدری (شاهین سابق)، پلاک 18 قرار دارد.

 

مرگ فرا می­‌رسد

سرانجام می­‌میریم و هر کدام به شکلی می‌­میریم اما مرگ و شیوه مردن اشخاص مهم سیاسی و فرهنگی می­‌تواند مهم و موضوع اثر باشد. شادی نویانی در نمایشگاه اخیرش به نقاشی صحنه مرگ مشاهیر فرهنگی و سیاسی پرداخته است. او تلاش کرده است آنها را در موقعیت‌­هایی خاص در هنگام مرگ به تصویر بکشد.

نمایشگاه «هبوط» به ترسیم مرگ شخصیت­‌هایی چون چه­‌گوارا، معمر القذافی، مائو زدونگ، ولادیمیر مایاکوفسکی، الویس پریسلی،‌ حبیب محبیان، فروغ فرخ­زاد، صادق هدایت، غلامرضا تختی، علی شریعتی و غیره. نویان در این نمایشگاه تلاش کرده به نقش رسانه‌­ها و همه‌­گیر شدن عکس­‌ها از طریق هم‌رسانی عکس در شبکه­‌های مجازی و اجتماعی بپردازد. با تکثیر و انتشار عکس‌­های افراد شاخص و مهم در جامعه از  این افراد اسطوره‌­زدایی می‌­شود و دیدن تصویر مرگ آنها موجب می‌­شود دیگر انسان‌­هایی جاودانه و نامیرا تلقی نشوند و ما متوجه می‌­شویم آنها نیز همچون ما می‌­میرند و میرایی به سراغ‌شان خواهد آمد؛ « ... امروزه هنگام بروز اتفاقات ،‌حضور هولناک رسانه‌­ها، آنقدر اسناد و مدارک متنوع و معتبر، در قالب‌های فیلم، عکس، متن و صدا، از آن حادثه بر جای می‌­گذارد که نقش روایت انسانی را- که واقعیت را با خیال، داستان‌­سرایی و استدلالاتی بر اساس تجربیات شخصی در می­‌آمیزد- از بین برده است. ...»

Shadi Noyani (4)

پیش از این نیز آثاری با موضوع مرگ کار شده است که از آن میان می­‌توان به مجموعه عکس آزاده اخلاقی با عنوان «یک شاهد عینی» اشاره کرد. او نیز همچون نویانی در این مجموعه به تصویر کردن لحظه مرگ مشاهیر سیاسی و فرهنگی ایران پرداخت.

مرگ لحظه­‌ای است که همچون تولد برای هر کسی اتفاق می‌­افتد. در آثار نویانی نیز لحظه مرگ برای تعدادی از اسطوره­‌های معاصر در ابعاد مختلف رخ داده است و او بخشی از تاریخ مهیج چگونگی افتادن مرگ بر قهرمانان انسان عصر جدید را به نمایش درآورده است. نویانی با تکنیکی خاص فضای ترسناک و اندوهگین لحظه رخ­دادن مرگ را به خوبی به تصویر درآورده است.

نمایشگاه آثار شادی نویانی با عنوان «هبوط» تا 2 آبان در گالری شیرین دو ادامه دارد. گالری شیرین در خیابان کریم‌خان، کوچه سیزدهم، پلاک 5 قرار دارد.

 

بزرگمهر حسین پور گالری شیرین گالری راه ابریشم گالری اُ شادی نویانی
ارسال نظر

آخرین اخبار

پربیننده ترین